________________
ખીજું]
આાર
કેવલજ્ઞાન એ ભાખતા અપાઇ છે. ત્યાર બાદ પાંચ મહાવ્રતા પૈકી પ્રત્યેકની પાંચ પાંચ ભાવનાએને નિર્દેશ છે.
વિસ્મ્રુત્તિ ( વિમુક્તિ )——દોષયુક્ત પ્રવૃત્તિઓ અને આસક્તિઓને નિર્ભયપણે ત્યાગ એ આને સારાંશ છે.
આ ઉપરથી જણાયુ હશે કે પહેલા સુયક્ષ્મધમાં ઉત્સાહી સાધકની સમ્પૂણુ સાધનસામગ્રી વિગતથી અને વિસ્તારથી વવાઇ છે. એની ભાષામાં પ્રસાદ છે, ઊણ્ડાણુ છે અને દૃષ્ટાન્તની નવીનતા છે. જેમ અમુક માગે જઇ આવેલા મનુષ્ય એ માગે જનાર અન્ય મનુષ્યને સહેલાથી અને બારીકાઇથી એ માર્ગનું વર્ષોંન કરી બતાવે તેમ આમાં સાધનામાગનું વિશદ વન છે. ખીજો ખૂંધ જૂના જમાનાના જૈન શ્રમણુસંધને! અને તેની ચના સચેટ ખ્યાલ આપે છે. એમાં અપાયેલા નિયમે અને ચર્ચા બૌદ્ધ સધના નિયમે અને ચર્ચા સાથે સરખા વવા જેવા છે. એ માટે ધર્માનન્દ કાસમ્મીનું “બૌદ્ધસધનેા પરિચય” એ નામનુ પુતક જે ગૂજરાત વિદ્યાપીઠે પ્રસિદ્ધ કર્યું છે તે જોવુ ઘટે.
અનુયાગ—જેના પોતાના ધાર્મિક ગ્રન્થાને ચાર વિભાગમાં વિભક્ત કરે છે, અને એ દરેકને ‘ અનુયાગ' કહે છે. દસવેયાલિયની નિજ્જુત્તિ( ગા. ૩)માં ચાર વિભાગેા એટલા અને એની સુણ્ડિમાં એનાં નામના ઉલ્લેખ છે. જેમકે દ્રવ્યાનુયોગ, ગણિતાનુયાગ, ચરણકરણાનુયાગ અને ધર્માનુયાગ. એ ચાર અનુયાગાo પૈકી ક્રિયાકાણ્ડના પરામનું નામ ચરણકરણાનુયાગ છે, અને શીલાંકરિ આયારની ટીકા( પત્ર ૧ આ )માં કહે છે તેમ આ અનુયાગનું જ્ઞાન કરાવવા માટે જ
મીના ત્રણ
૧. શ્રીમદ્ રાજચન્દ્રે ચાર અનુયાગ વિષે કહ્યું છે કે “મન જો રા કાશીલ થઈ ગયું હોય તે દ્રવ્યાનુયાગ વિચારવે યાગ્ય છે; પ્રમાદી થઈ ગયુ હોય તા ચરણકરણાનુયાગ વિચારવા ચાગ્ય છે; કષાયી થઇ ગયું હોય તો ધર્મકથાનુયોગ વિચારવા ચેાગ્ય છે; અને જડ થઈ ગયું હોય તેા ગણિતાનુયોગ વિચારવા યોગ્ય છે. જુઓ “મહાવીરસ્વામીને આચારધર્મ ” ના ઉપેદ્ઘાત (પૃ. ૧૦).
૪
Jain Education International
ރ
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
