________________
સાતમું ]
- ઉધાસદસા રૂપરેખા આલેખી સંયમ તરનું એમનું વલણ બતાવવાનો સૂત્રકારને આશય છે. એકેક ઉપાસકને અંગે એકેક અwયણ છે.
આણંદ (આનદ)–આ નામના પહેલા અઝયણમાં આનન્દ શ્રાવકની વાત છે. એણે મહાવીર સ્વામી પાસે પાંચ અણુવ્રત અને સાત શિક્ષા ગ્રહણ કર્યા અને મહાવીર સ્વામીએ દરેક વ્રતના અતિચારોનું નિરૂપણ કર્યું. પછી આનદના કહેવાથી એની પત્ની શિવનદા પણ મહાવી સ્વામી પાસે ગઈ અને ધર્મ સાંભળી એણે ગૃહથધર્મ સ્વીકાર્યો. વ્રત પાળતાં આનન્દને પૂર્વમાં “લવણ' સમુદ્રથી માંડીને લેલુચ્ચય (લેલુપાયુત) નરક જોઈ શકે એટલા વિશાળ પ્રમાણુનું અવધિજ્ઞાન થયું. આ વિષે વાત નીકળતાં ગૌતમસ્વામીએ આવું વિશાળ અવધિજ્ઞાન ગૃહસ્થને ન હોય એમ કહ્યું, પણ પોતાનું આ કથન ખોટું છે એમ મહાવીરસ્વામી પાસેથી જાણતાં એમણે આનન્દની ક્ષમા યાચી. - કામદેવ–આ બીજું અજયણુ કામદેવને વિષે છે. એણે પણ આનન્દની પેઠે તે ગ્રહણ કર્યા. એને ચલિત કરવા એક દેવે પિશાયનું રૂ૫ વિકવ્યું. એમાં એ ફાવે નહિ ત્યારે એણે હાથીનું અને પછી સપનું એમ બે રૂ૫ વિકુવ્ય. અને નિષ્ફળ જતાં એણે કામદેવની પ્રશંસા કરી.
કામદેવે ઉપસર્ગ સહન કર્યા તેમ એ સહન કરવા જોઈએ એમ મહાવીરસ્વામીએ સાધુ-સાધ્વીને કહ્યું,
ચુલણીપિય ( ચલણીપિd)–અહીં એ વાત છે કે ગૃહસ્થ ચલણુંપિયને ચલિત કરવા એક દેવ એના ત્રણ પુત્રોને વારાફરતી મારી નાંખી તેનું લેહી એના ઉપર છાંટે છે. એની માતાની આવી દશા કરાતી જોઈ એ કોલાહલ કરી મૂકે છે ત્યારે એની માતા ત્યાં આવી એને શાંત કરે છે અને ચલિત થવા બદલ આલેચના લેવાનું કહે છે. - ૧ H I L (Vol. I[, p. 449 fn.)માં સૂચવાયું છે કે આ અંગના વિષનું વિસ્તૃત વર્ણન પાળ્ય ગાથામાં રચાયેલી “વર્ધમાનદેશના” નામની કૃતિમાં નજરે પડે છે. ૨ આમાં ત્રણ ગુણવત્તાને સમાવેશ કરાયો છે. ૩–૫ આ ત્રણેનું અહીં વર્ણન અપાયું છે, અને તેમાં પિશાચનું વર્ણન બહુ વિસ્તૃત છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
