________________
સાધુ અનુભવવાના કર્મને વારંવાર એકઠું કરે છે; તથા અનાદિ, અનંત, દીર્ઘ માર્ગવાળા, તથા ચાર ગતિવાળા સંસારારણ્ય વિષે પર્યટન કરે છે.
પરંતુ સંત અનગાર તેથી ઊલટું કરીને સિદ્ધ થાય છે, તથા સર્વ દુઃખોનો અંત કરે છે.
–શતક ૧, ઉદ્દે ૧
રાજગૃહ નગરને પ્રસંગ છે :
ગૌતમ–હે ભગવન ! જેણે સંસારને રોક્યા નથી, જેણે સંસારના પ્રપંચોને નિરોધ્યા નથી, જેનો સંસાર ક્ષીણ થયે નથી, જેનો સંસાર છેદા નથી, જે કૃતાર્થ નથી, અને જેનું કાર્ય સમાપ્ત થયું નથી, એ સાધુ ભલે પછી તે નિર્દોષ અને સ્વીકારવા યોગ્ય અન્નપાન જ ખાનારે હોય, તે ફરીને શીધ્ર પશુ–મનુષ્યાદિમાં જન્મવારૂપ અવસ્થાને પામે ?
મ–હે ગૌતમ! તે ફરીને શીદ્ય તેવી અવસ્થાને પામે. - ગૌ–હે ભગવન ! તે નિગ્રંથના જીવને કયા શબ્દથી બોલાવાય ?
મો-–હે ગૌતમ! તે નિગ્રંથ છવ શ્વાસનિઃશ્વાસ લે છે માટે “પ્રાણ” કહેવાય; થવાના સ્વભાવવાળો છે– થયે છે,
પરમાણુઓનું અમુક પરિમાણમાં વહેચાઈ જવું – “પ્રદેશબંધ', આ ચારમાંથી પહેલા અને છેલ્લો એગ એટલે કે પ્રવૃત્તિને આભારી છે, અને બીજો તથા ત્રીજે રાગદ્વેષાદિ કષાયને આભારી છે, કર્મ પ્રકૃતિઓ તથા તેમના હેતુઓ માટે જુઓ પા. ૨૪, ટિ. ૧.
૧. મૂળમાં મૃતાદિ.- મૃત = નિર્જીવ વસ્તુ ખાનાર.
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org