________________
શ્રીભગવતીસાર શરાર કહેવાં. વનસ્પતિકાયિકે પૃથ્વીકાયિકેની પેઠે જ જાણવા.
બે દિયથી માંડીને ચાર ઇતિ સુધીના વિકલૈંદ્રિયને સમ્યગ્દષ્ટિ અને મિથ્યાદષ્ટિ એમ બે દૃષ્ટિ કહેવી, અને (સમ્યક્ત્વ હોવાને કારણે જ) મતિજ્ઞાન અને શ્રુતજ્ઞાન પણ કહેવાં, તથા બે અજ્ઞાન પણ કહેવાં. તેમને વચનયોગ અને કાયયોગ એમ બે પેગ જાણવા. તેજલેશ્યા અહીં ન કહેવી.
પંચૅક્રિય તિર્યોને પણ નરયિકેની પેઠે કહેવા. તેમનાં શરીર ચાર - કહેવાં ઔદારિક, વૈક્રિય, તૈજસ અને કાર્પણ. તેમને છ સંહનન કહેવાં; અને ધ્યે સંસ્થાન કહેવાં. તેઓને લેસ્યા પણ છયે કહેવી.
મનુષ્યોને ઔદારિક, વૈક્રિય, આહારક, તેજસ અને કામણ એમ પાંચ શરીર કહેવા; યે સંહનન કહેવાં; ઈયે. સંસ્થાન કહેવાં, પાંચે જ્ઞાન કહેવાં, યે લેસ્થાઓ કહેવી.
ભવનવાસીની પેઠે વીનવ્યંતર, જ્યોતિર્ષિક અને વૈમાનિક જાણવા. વ્યંતરની બાબતમાં જ લોભને આદિમાં મૂકો, બાકીનામાં નહિ. જ્યોતિકોને એક તેજોલેસ્યા જ કહેવી; ત્રણ જ્ઞાન કહેવાં અને ત્રણ અજ્ઞાન કહેવાં
૧. આસ્વાદનભાવે અહીં સમ્યકત્વ સંભવે છે.
૨. કારણકે ત્યાં અસંજ્ઞી જીવોને ઉત્પાદ નથી, માટે અપર્યાપ્તાવસ્થામાં પણ વિર્ભાગજ્ઞાન હોય છે.
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
