________________
જ્ઞાન અને ક્રિયા ઉત્કૃષ્ટ, જઘન્ય અને મધ્યમ ચારિત્રારાધન હોય. તથા જેને ઉત્કૃષ્ટ ચારિત્રારાધના હોય, તેને અવશ્ય ઉત્કૃષ્ટ દર્શનારાધના હોય.
ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાનારાધનાવાળા જીવોમાંથી કેટલાક તે ભવે જ સિદ્ધ થાય, અને સર્વ દુઃખનો નાશ કરે; કેટલાક બે ભવે સિદ્ધ થાય અને કેટલાક કલ્પપપન્ન દેવલોકમાં અથવા કલ્પાતીત દેવલોકમાં ઉત્પન્ન થાય.
ઉત્કૃષ્ટ દર્શનારાધનાવાળાઓનું પણ તેમ જ જાણવું.
ઉત્કૃષ્ટ ચારિત્રારાધનાવાળાઓનું પણ તેમ જ જાણવું; પરંતુ દેવલોકમાં તેઓ કલ્પાતીત વર્ગમાં જ ઉત્પન્ન થાય.
જ્ઞાનની મધ્યમ આરાધનાવાળા બે ભવ પછી સિદ્ધ થાય, પણ ત્રીજા ભવને અતિક્રમે નહીં.
મધ્યમ દર્શનારાધનાવાળા, તેમજ મધ્યમ ચારિત્રારાધનાવાળાનું પણ તેમ જ જાણવું.
જઘન્ય જ્ઞાનારાધનાવાળામાંથી કેટલાક ત્રીજે ભવે સિદ્ધ થાય, પણ સાત-આઠ ભવથી વધારે ન કરે. તે જ પ્રમાણે જઘન્ય દર્શનારાધના અને ચારિત્રારાધનાનું પણ જાણવું.
–શતક ૮, ઉદ્દે ૧૦ ૧. વૈમાનિક દેવાના બે વર્ગોમાંને એક સૌધર્મ, ઐશાન, સાનકુમાર, માહે દ્ર, બ્રહમલોક, લાંત, મહાશુક્ર, સહસ્ત્રાર, આનત પ્રાણત, આરણ, અને અય્યત એ ૧૨ કલ્પ અથવા સ્વર્ગ કલ્પોમન કહેવાય છે. તે સિવાયનો બીજે વર્ગ કલ્પાતીત કહેવાય છે. તેમાં, ગ્રેચકના હેઠેના, મધ્યમ અને હૃપના, અને દરેકના નીચેના, મધ્યમ અને ઉપરના એમ કુલ નવ પ્રકાર છે; ત્રિય, વૈજયંત, જયંત, અપરાજિત અને સર્વાર્થસિદ્ધ એ પાંચ અનુત્તર દેવલોક કહેવાય છે. કારણકે, તેમની પછી સિદ્ધસ્થાન જ છે.
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org