________________
જીવ વિષે પરચૂરણ વિગતે ગૌ–હે ભગવન્! ભવસિદ્ધિક નરયિક હોય કે નરયિક ભવસિદ્ધિક હોય ?
મહ–હે ગૌતમ! ભવસિદ્ધિક નૈરયિક પણ હોય અને અનૈરયિક પણ હોય; તથા નૈરયિક ભવસિદ્ધિક પણ હોય અને અભવસિદ્ધિક પણ હોય.
– શતક ૬, ઉ. ૧૦
ગૌ –હે ભગવન ! એક એક જીવના કેટલા જીવપ્રદેશે કહ્યા છે?
મહ–હે ગૈાતમ! જેટલા લોકાકાશના પ્રદેશ કહ્યા છે, તેટલા એક એક જીવના પ્રદેશો કહ્યા છે.
– શતક ૮, ઉદ્દે ૧૦ ––હે ભગવન ! કાચ, ગોધા, ગાય, મનુષ્ય, કે મહિષને તથા તે બધાની શ્રેણીના બે, ત્રણ કે સંખ્યાતા ખંડ કર્યો હોય, તે તેઓની વચ્ચેનો ભાગ જીવપ્રદેશથી પૃષ્ટ હોય ?
મહ–હા ગૌતમ! હોય.
ગૌ–હે. ભગવન! કોઈ પુરુષ એ ખંડેના વચ્ચેના ભાગને હાથથી, આંગળીથી કે સળીથી સ્પર્શ કરે, તથા છેડે
૧. અવિભાજ્ય અંશ તે પ્રદેશ. અણુઓ તો જડ દ્રવ્યથી . છૂટા થઈ શકે છે; જયારે પ્રદેશો જીવથી કદી છૂટા પડી શક્તા નથી. એક અણુ જેટલી જગા રેકે તે ભાગને પ્રદેશ કહેવાય.
૨. કારણકે જ્યારે જીવ વિસ્તાર પામે ત્યારે વધારેમાં વધારે લોકાકાશ જેટલા પ્રદેશને વ્યાપી શકે છે, જેમકે કેવલિસમુદ્યાત વખતે. જુઓ “ગશાસ્ત્ર” પા. ૧૩૩.
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org