________________
૩૯૪
શ્રીભગવતી-સાર ગિરિજી જણાવે છે કે, લેસ્યાનાં અણુઓને કાયિક, વાચિક અને માનસિક અણુઓમાં સમાવેશ થાય છે. જેમ દધિજન નિદ્રાને, અને પિત્તવૃદ્ધિ કે પ્રકોપને ઉત્તેજે છે, તેમ એ લેસ્યાનાં અણુઓ ઉભૂત થયેલા કષાયને ઉત્તેજે છે. જ્યાં સુધી આપણામાં જરા પણ કાપાયિક વૃતિ વિદ્યમાન હોય છે, ત્યાં સુધી તેને લેફ્સાનાં અણુઓ ટેકે આપે છે. અને એ વૃત્તિનો સમૂળ નાશ થયે એ આ અકિંચિત્કાર થાય. છે. એમનું કામ અસત કપાયને પેદા કરવાનું નથી.”
રાજગૃહ નગરનો પ્રસંગ છે. ગૌ૦–હે ભગવન ! લેસ્યાઓ કેટલી કહી છે ?
મહ–હે ગૌતમ! લેસ્યાઓ છે કહી છે: કૃષ્ણ, નીલ, કાપિત, તૈજસ, પદ્મ અને શુકલ.
[તેમાંની પ્રથમ ત્રણ અધર્મ સ્થાઓ છે; અને પછીની ત્રણ ધર્મ લેસ્યાઓ છે. અધર્મસ્યાથી છવ દુર્ગતિ પામે છે, અને ધર્મસ્યાથી સુગતિ પામે છે.
હિંસાદિ પાંચ મહાપાપયુક્ત, મન-વાણી-કાયાનું સંરક્ષણ. ન કરનારે, પૃથ્વી–પાણુ વગેરે છે જીવવર્ગોમાં અવિરત, ઉત્કટ દોષપ્રવૃત્તિઓમાં મચેલો રહેતો, ક્ષુક, સાહસિક, આ લોક અને પરલોકની કશાની પરવા ન કરનારો, નૃશંસ અને અજિતેંદ્રિય માણસ કૃષ્ણ લેસ્યાવાળો હોય છે.
ઈર્ષા, અમર્ષ, તપનો અભાવ, અવિદ્યા, માયા, નિર્લજતા, વિષયલંપટતા, અને પ્રષથી યુક્ત; શઠ, પ્રમત્ત, રસલોલુપ, ઈદ્રિયસુખાભિલાષી, વિવિધ પાપપ્રવૃતિઓમાંથી
• ઉત્તરાધ્યાન. અ. ૩૪, શ્લો. ર૧-૩૨.
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
