________________
જીનું વગીકરણ
૩૩૯ તેમાં પૃથ્વીકાયિકાના બે વર્ગ છે: સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયિક અને બાદર (સ્થૂલ) પૃથ્વીકાયિક. સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયિકના પાછા બે વર્ગ છે. પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત. બાદર પૃથ્વીકાયના પણ બે પ્રકાર છે: ક્ષણ (ભૂકે કરેલા ઢેફા જેવી મૃદુ કાલી નીલી વગેરે પૃથ્વી), અને ખર (ઉપલ, શિલા, કાંકરા વગેરે ).
અપ્રકાયિકના પણ સૂક્ષ્મ તથા બાદર એવા બે વિભાગ છે; તથા સૂમના પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત એવા બે વિભાગ છે. બાદર અકાયિક તો હમ, કરા, ઠંડું પાણી, મા પાણી, ખારું પાણું વગેરે અનેક પ્રકારનું છે.
તેજસ્કાયિકના પણ સૂક્ષ્મ (પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત), તથા (અંગાર, જ્વાળા, અગ્નિ, ઉલ્કા વીજળી વગેરે) બાદર એવા બે પ્રકાર છે.
વાયુકાયિકના પણ સૂક્ષ્મ (પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત), તથા (પૂર્વ દિશાને, દક્ષિણ દિશાન, વટેળ વગેરે ) બાદર એવા બે પ્રકાર છે.
વનસ્પતિકાયિકને સૂક્ષ્મ (પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત ), તથા બાદર એવા પ્રકાર છે. તેમાં બાદરના પાછા “પ્રત્યેક શરીર,
----
૧. આ સૂમત્વ અને સ્કૂલત્વ આપેક્ષિક ન સમજવું. પરંતુ એ સૂમ પૃથ્વી કાયિકો, પેટીમાં ગંધના અવયવોની જેમ, ચારે બાજુ ફેલાઈ રહેલા હોય છે, તથા સકલ લોકમાં વ્યાપેલા હોય છે. પરંતુ બાદર પૃથ્વીકાયિકો તે નિયત દેશમાં જ હોય છે.
૨. આ માટે જુઓ આ પ્રકરણમાં જ વિભાગ ૩, પા. ૩૫૧.
૩. આ તેમ જ પછીના વર્ગોની વિગતે અને પેટા વિગતે માટે જુઓ આ માળાનું ‘અંતિમ ઉપદેશ” પુસ્તક, પા. ૨૫-૨૬૨.
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
