________________
શ્રીભગવતીન્સાર તે સંગ્રામમાં ૯૬ લાખ માણસે ભરાયાં. તેમાંથી દક્ષ હજાર એક માછલીના ઉદરમાં ઉત્પન્ન થયાં; એક દેવકમાં ઉત્પન્ન થયે; એક ઉત્તમ કુલમાં ઉત્પન્ન થયે, અને બાકીના ઘણે ભાગે નરક અને તિર્યંચ નિમાં ઉત્પન્ન થયા.
ગૌ૦–હે ભગવન ! દેવના ઈંદ્ર શકે અને અસુરરાજે કૃણિકને કેમ સહાય આપી?
ભ૦–હે ગૌતમ! દેવોને ઈદ્ર શક્ર કૃણિક રાજાને પૂર્વભવસંબંધી મિત્ર હત; અને ચમર પણ કૃણિક રાજાને તાપસની અવસ્થામાં મિત્ર હતો. તેથી તેમણે તેને મદદ કરી હતી.
ગૌ– હે ભગવન! ઘણું માણસો એમ કહે છે કે, સંગ્રામમાં હણાયેલા મનુષ્યો દેવલોકમાં ઉત્પન્ન થાય છેએ પ્રમાણે કેમ હોય ?
ભવ– હે ગૌતમ ! એમનું એ કહેવું મિથ્યા છે. હું તો એમ કહું છું કે :
તે કાળે વૈશાલી નગરીમાં વરુણ નામે નાગને પૌત્ર રહેતો હતો. તે શ્રાવક હતો તથા ધનાઢચ હતો અને નિરંતર છ રંકને ઉપવાસ કર્યા કરતો હતે. પછી જ્યારે તેને રાજાને અને ગણના આદેશથી તથા બળજબરીથી રથમુશલ સંગ્રામમાં જવા માટે આજ્ઞા થઈ, ત્યારે તેણે છે ટંકના ઉપવાસ વધારી આઠ ટંકના કર્યા અને પછી તે ચાર ઘંટાવાળા અશ્વરથમાં બેસી સંગ્રામમાં ઊતર્યો. ત્યાં તેણે એવો નિયમ લીધે કે, આ સંગ્રામમાં મને જે પહેલો
૧. જુઓ ગીતા, અ. ૨, લે. ૩૭.
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org