________________
શ્રીભગવતી-સાર તે સમયમાં મહાજનસત્તાક રાજ્યો પણ અસ્તિત્વમાં હતાં. તેનું એક રાજ્ય વજજી-વિદેહનું હતું. વિદેહોનું રાજ્ય વિજજીએ સાથે જોડાઈ ગયું હતું. વજીઓની રાજધાની વૈશાલી હતી. તેને રાજા ચેટક હતો. મહાવીરની માતા ત્રિશલા, ચેટકની સગી બહેન થતી હતી. ચેટકને સાત પુત્રીઓ હતી. તેમાં વચલી જ્યેષ્ઠાને મહાવીરના મેટાભાઈ નંદીવર્ધન સાથે પરણાવવામાં આવી હતી. મામાની કન્યા સાથે ભાણેજનું લગ્ન થવાનો રિવાજ આજે કેટલાક ભાગોમાં છે તેમ તે વખતે પણ પ્રચલિત હતો. મહાવીરની પુત્રી પ્રિયદર્શનાનાં લગ્ન પણ મહાવીરની સગી બહેન સુદર્શનને પુત્ર જમાલિ વેરે થયાં હતાં.
ચેટકની બીજી પુત્રીઓ (એક સિવાય પણ તે વખતના પ્રસિદ્ધ રાજાઓ સાથે પરણી હતીઃ પ્રભાવતીને ઉદાયન સાથે પરણાવવામાં આવી હતી. તે ઉદાયનની કથા આ ગ્રંથમાં આગળ પા. ૨૨૯ ઉપર આપેલી છે. પદ્માવતીને ચંપાના દધિવાહન સાથે, મૃગાવતીને કૌશાંબીના શતાનીક સાથે, શિવાને ઉજજયિનીના પ્રદ્યોત સાથે, અને ચેલણાને મગધના શ્રેણિક સાથે પરણાવવામાં આવી હતી.
૧. જુઓ આ માળાનું બુદ્ધચરિત” પા. ૧૩૨. ૨. સુચેષ્ટા કુમારિકાવસ્થામાં જ જૈન ભિક્ષુણું થઈ ગઈ હતી.
૩. તેમને બાપ તો શ્રાવક હોવાથી પુત્રીઓને પરણાવત ન હતો; ચેલ્લણા સિવાય બાકીનીને તેમની તેમની માતાઓએ રાજાની સંમતિથી પરણાવી હતી. ચેલણાને મેળવવા શ્રેણિકને મોટે ભેગ આપવો પડ્યો હતો. (જુઓ હેમચંદ્રાચાર્ય રચિત મહાવીરચરિત”).
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org