________________
શાભગવતી-સાર છે. કારણકે જે અગ્નિ સળગાવે છે, તે તો ઘણું પૃથ્વીકાયને નાશ કરે છે, થોડા અગ્નિકાયો નાશ કરે છે, ઘણું વાયુકાયોનો નાશ કરે છે, ઘણા વનસ્પતિકાયનો નાશ કરે છે, અને ઘણા ત્ર(જંગમ)કાનો નાશ કરે છે. પરંતુ, જે પુરુષ અગ્નિ ઓલવી નાખે છે, તે ચેડા પૃથ્વીકાયને, થોડા જલકાન, થેંડા વાયુકાને, થડા વનસ્પતિકાયને, થોડા ત્રસકાયને અને વધારે અગ્નિકાયોને નાશ કરે છે. તેથી હે કાલોદાયિ ! સળગાવનાર કરતાં એલવનાર અલ્પ પાતકવાળે છે,
–શતક ૭, ઉદ્દે ૧૦
ગૌતમ – હે ભગવન્! કોઈ નિગ્રંથે ભિક્ષા માટે ગૃહસ્થના ઘરમાં પ્રવેશ કર્યો હોય, ત્યાં તેનાથી કાંઈ દેખ થઈ જાય; તે વખતે તેના મનમાં એમ થાય કે, “હું અહીંયાં જ આ કાર્યનું આલોચન, (કબૂલાત) કરી, પ્રાયશ્ચિત્તરૂપ -તપનો સ્વીકાર કરું; ત્યાર પછી સ્થવિર પાસે જઈને વિધિસર આલેચનાદિ કરીશ.” એમ વિચારી તે નિગ્રંથ સ્થાવિરોની પાસે જવા નીકળે પણ ત્યાં પહોંચ્યા પહેલાં તે સ્થવિરો વાતાદિ દોષના પ્રકોપથી મૂક થઈ જાય – અર્થાત પ્રાયશ્ચિત્ત ન આપી શકે, તો તે નિગ્રંથ આરાધક છે કે વિરાધક ?
મહ–હે ગૌતમ! તે આરાધક છે, વિરાધક નથી. તે પ્રમાણે પહોંચતા પહેલાં તે નિગ્રંથ જ મૂક થઈ જાય છે, તે
વિશે મૃત્યુ પામે છે તે નિગ્રંથ મૃત્યુ પામે વગેરે પ્રસંગમાં પણ તેમ જ જાણવું
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
