________________
પ્રકી ક વિષચ
૨૯૫
બાનાના
ઉપાધ્યાય સમયસુન્દરે સંસ્કૃત અને ગુજરાતીમાં ઘણી કૃતિએ રચી છે. એમાં તે સૌથ”ના આઠ લાખથી દસ લાખ અર્થા અથ રત્નાવલી વિ. સ. ૧૬૪૯માં રચી દર્શાવ્યા છે. સમગ્ર સસ્કૃત સાહિત્યમાં તે શું પણ હું ભૂલતા ન હાઉ તા વિશ્વસાહિત્યમાં પણ અદ્વિતીય ગણાય એવું આ કા એમણે કર્યું છે. એમણે ચાર કષાયા ઉપર સઝાય રચી હૈાય એમ જણાતું નથી. અત્યારે તે મારી સામે એમણે રચેલી માયાની એક સઝાય છે. એ આપણે વિચારીશું :
( ૬ ) માયાની સજ્ઝાય આ દસ કડીની સજ્ઝાયની શરૂઆત નિમ્નલિખિત પંક્તિથી કરાઈ છે :
“માયા કારમી રે માયા મ કર। ચતુર સુજાણું ! '
એમણે ચેાથી કડીમાં કહ્યું છે કે “લેલે લક્ષણૢ જાય”. વળી અહીં એ પણ ઉલ્લેખ છે કે ચાર ખીથી દ્રશ્ય દાટે તે ઉપર એ વિષધર—પ થાય. આ નિમ્નલિખિત નામવાળી વ્યક્તિઓનાં ઉદાહરણા અપાયાં છેઃ
ધરતીમાં જે સજ્ઝાયમાં
-
શિવભૂતિ, લબ્ધિદત્ત અને સભૂય.
૧. એમણે જાલેરમાં “ચ'પક રોડની ચોપઇ” રચી છે. એની એક હાથપોથીના પરિચય મેં D G G C M ( V. X3X, Sec. 2, pt. I. pp. 292–293 )માં આપ્યા છે. આ ચેપાઇ કાઈએ છપાવી છે ખરી ? જો એમ હોય તા કાણે કયારે કયા નામથી તેમ કર્યુ
છે?
Jain Education International 2010_05 For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org