________________
પ્રૌઢ શળે
૨૭૫ હાથપેથી – મૂડબિદ્રીની તાડપત્રીય હાથપથી ઉપરથી બીજી નકલ થઈ છે એટલે આ એક જ હાથપથી ધવલા માટેનું સ્વતંત્ર સાધન છે.
મૂળ-દિક્વાથને મુખ્ય વિભાગ “પુત્રય” (સં. પૂર્વગત) તરીકે ઓળખાય છે. એના ચૌદ વિભાગે છે. એ દરેકને “પુર્વ (સ. પૂર્વ) કહે છે. બીજા પુત્રનું નામ અગ્રાયણીય (સં. અગ્રાયણીય છે. એમાં ચૌદ અધિકાર છે. શ્વેતાંબર એને “વધુ સં. વસ્તુ) કહે છે. ચેથા અધિકારનું નામ ચયણલદ્ધિ (સં. ચયનલબ્ધિ) છે. એમાં વીસ પાહુડ છે. તેમાં ચોથાનું નામ કમ્મયડિ છે એને “યણકસિણું (સંવેદના કૃત્ન) પણ કહે છે એના કૃતિ, વેદના ઈત્યાદિ વીસ આણુએગદાર (અનુગદ્વાર) છે. એ ચોવીસ વડે છખેડાગામના વેયણું, વગણ, ખુદ્દાબંધ અને મહાબંધ એ ચાર ખંડ નિપન્ન થયા છે જ્યારે આ ૨૪ અણુઓનદારમાંના બંધણુ (બંધન) નામના અણુઓગદારના ચાર પ્રકારે પૈકી “બંધવિધાન” નામના પ્રકારથી જીવટૂણુના મેટા ભાગની તેમ જ બંધસામિત્તવિચયની એમ બીજા બે ખંડની રચના થઈ છે. આને ખ્યાલ કોષ્ટક દ્વારા છખંડાગમ (ભા. ૧)ની પ્રસ્તાવના (પૃ. ૭૨-૭૪)માં અપાયે છે.
દિગંબરોની માન્યતા મુજબ ખંડગમ અને કસાયપાહડ એ બંનેન દિકૂિવાય સાથે સીધો સંબંધ છે એટલે કે દિદિવાયના આધારે આની રચના થયેલી છે.
૧. જુઓ ષખંડાગમ ( ભા. ૨ )ની પ્રસ્તાવના (૫, ૧૬).
Jain Education International 2010_05 For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org