________________
શ્રમણભગવત
૩૨પ ધર્મ અને વૈરાગ્ય પર પિતાને પ્રચંડ વાણીપ્રવાહ વહેતો મૂકયો. અમદાવાદ શહેરના શ્રોતાજને સ્થળકાળ ભૂલીને તેમના પ્રવચનમાં તણાઈ રહ્યા. સળી પડે તે સંભળાય એવી શાંતિ છવાઈ ગઈ હતી. વ્યાખ્યાનમાં મેડેથી પહોંચનારા પિતે કંઈક ગુમાવ્યું છે” એ અનુભવ કરતા હતા. મોડા આવનાર નગરશેઠને પણ બીજા શ્રોતાઓ પાછળ બેસી જવા સિવાય છૂટકે ન હતે.
શ્રોતાજનમાં બેઠા પછી પણ નગરશેઠનું ધ્યાન પ્રવચનમાં ચુંટયું નહિ. કારણ કે તેને વારંવાર એક જ વિચાર ડંખતે હતું કે —– “મારી હાજરીની રાહ ન જેવાઈ એ તે ઠીક, પણ હું અમદાવાદનો નગરશેઠ છું તેની નેંધ સુધ્ધાં ન લેવાઈ ! ”
પ્રવચન પૂરું થયું. શ્રોતાઓ આનંદઘનજીને પ્રશ્નોત્તરી કરી અને વંદન કરી વીખરાવા લાગ્યા. પછી નગરશેઠ મહાત્મા પાસે આવીને બોલ્યા, “આપે પ્રવચનને આરંભ કરવામાં પડી ઉતાવળ કરી. હું પ્રવચનમાં આવવાને જ હતો.” “હું” શબ્દ પરનું વજન નિરભિમાની મહાત્માને ન ગમ્યું. તેઓ મન રહ્યા. વળી નગરશેઠે એ જ વાત દેહરાવી. “હું આવવાને જ હતે. આપના વક્તવ્યના લાભથી મને વંચિત નહોતે રાખો.”
ભાઈ ! મારે મન તે બધા સમાન છે. એકાદ વ્યક્તિ માટે હું શા માટે શું? બધાના સમયની બરબાદી કરવાનું નિમિત્ત હું અને તમે શા માટે બનીએ?”
આ સાંભળી નગરશેઠ ઊભર દબાવી ન શક્યા. તે પિતાના મનની વાત ખુલ્લી રીતે બલી ગયા : “અમારા જેવા ધર્મસેવકો પર આપની કૃપાદષ્ટિ હોવી ઘટે. એટલા માટે તે આપને મારા તરફથી આહાર અને કપડાં પહેરાવું છું અને ઘટતી સેવાને પ્રબંધ કરું છું.”
નગરશેઠનું અભિમાન જોઈ આનંદઘનજી બોલ્યા, “શેઠજી, તમે વહેરાવેલો આહાર તે હવે આ દેહમાં વપરાઈ ચૂક્યો છે, એટલે એ તમને લેહીમાંસ રૂપે પાછા આપી શકાય, જે શક્ય નથી અને ઇચ્છનીય પણ નથી. પરંતુ તમારાં કપડાં મારા શરીર પરથી અત્યારે જ ઉતારીને પાછા આપી શકું છું.” એટલું કહીને નગરશેઠે વહેરાવેલાં વસ્ત્રોને ઘા કરી, પોતાની મસ્તીમાં ચાલી નીકળ્યા ને જંગલમાં જઈ રહ્યા. તે સમયે તેમના હોઠે એક સ્તવન રમી રહ્યું :
આશા રન કી ક્યા કીજે, ગ્યાન સુધારસ પીજે, ...આશા દાસી કે જે જાયે, તે જન જગ કે દાસા.
ગસિદ્ધિ : આબુની એક ગુફા બહાર બેઠાં બેઠાં આનંદઘનજી મસ્તીમાં વૈરાગ્યનાં પદો ગાતા હતા, ત્યાં તેમને ખેળ ખેળતે કઈ પ્રવાસી આવી ચડ્યો, ને બોલ્યો :
મહાત્માજી ! આપના બાળપણના મિત્રે આ કું િમોકલાવ્યો છે.' હા...આ! શાને ફંપિ છે, ભાઈ ?' મહાત્માએ પૂછ્યું.
આગંતુક અતિ ઉત્સાહમાં આવી ગયું, “બાપજી ! આ કૂપામાં એવી વસ્તુ ભરી છે કે જેની પાસે તે હશે તેની પાછળ દુનિયા દોટ મૂકશે ! તમારા મિત્રે આ સાધનાની સિદ્ધિ રૂપે એ પ્રાપ્ત કરીને તેને ભાગ આપને પહોંચાડવા મને મોકલ્યો છે. લે, ખાતરી કરે.”
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org