________________
જીવનવિસ્તાર
૧૦૧
શલ્ય હોવું જોઈએ. તપાસ કરતાં કર્ણમાં ખીલા હોવાનું જણાયું. સિદ્ધાર્થ નામના શ્રેષ્ઠીની મદદથી તે વૈધે પ્રભુના કર્ણમાંથી તે ખેચી કાઢયા. કહેવાય છે કે, તે વખતે જે વેદના પ્રભુને થઈ હતી તેના ઉત્કટપણાને લીધે તેમના મુખથી ભયંકર ચીસ પડી ગઈ હતી. પ્રભુને ઘણા ઉપસર્ગો વીત્યા હતા, છતાં તેમના મુખથી એક પણ કાયરપણાનો નિ:શ્વાસ નીકળ્યો નહોતો. પણ આ છેલ્લા ઉપસર્ગથી તેમનો ઉપયોગ કાંઈક શિથિલ થયો હતો અથવા દેહભાવ અવ્યક્તપણે ઉપસ્થિત થઈ ગયો હતો. ઘણાક એ વાતને અસંભવિત માને છે. તીર્થકરના મુખેથી તેવી ચીસ કદી જ પડે નહીં તેમ ઘણાંનું કહેવું છે. ગમે તેમ હો, પણ તે ઉપસર્ગ પ્રભુના બધાં કચ્છમાં સર્વથી અધિક તીવ્ર હતો. આ ઉત્કૃષ્ટ ઉપસર્ગ પછી પ્રભુને એક દુઃખ થયું નથી. દીક્ષાનાં સાડાબાર વર્ષ તે તેમના માટે કચ્છની પરંપરારૂપ જ હતાં. તે બાર વર્ષમાં સાડા અગિયાર વર્ષ અને પચીસ દિવસ તેઓ નિરાહાર રહ્યા હતા. છતાં ઉત્કૃષ્ટ પરાક્રમ, ક્ષમા, નિલભતા, આર્જવ, ગુપ્તિ અને ચિત્તપ્રસન્નતાપૂર્વક તેમણે તે બધું સહી લીધું હતું. જેમ સુગંધી દ્રવ્યને બાળવાથી અધિક સુગંધ આવે છે, તેમ પ્રભુ પણ વિશેષ વિશેષ પરિસહથી વિશેષમાં વિશેષ વિશુદ્ધ અને આત્મભાવ મેળવતા જતા હતા. કચ્છના પ્રસંગો એ દેહાધ્યાસથી મુક્ત થવાના પ્રસંગો છે. મૂર્ખ મનુષ્યો ઊલટા તેવે પ્રસંગે દેહ સંબંધી મમત્વ અને હાયવરાળ સેવી કર્મબંધ કરે છે અને દેહભાવને સજ્જડ બનાવે છે. વિવેકી અને મુમુક્ષુ
Jain Education International 2010_03
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
