Parva Pravachanmala

SR No.: 004574
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhadraguptasuri
Publisher: Vishvakalyan Prakashan Trust Mehsana
Total Pages: 260
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Religion
File Size: 12 MB

Page 230

૨૨૦
પર્વ-પ્રવચનમાળા રાજા અરવિંદને વૈરાગ્ય દીક્ષાઃ
મહારાજા અરવિંદ આ ઘટનાને જ્ઞાનના આલોકમાં જુએ છે અને તેમનું મન સંસારનાં સુખો પ્રત્યે વૈરાગ્યવાળું બને છે. એક દિવસે આ વૈરાગ્ય તીવ્ર બની જાય છે... એક દ્રશ્ય જોઈને.
મહારાજા અરવિંદ એક દિવસે ઝરૂખામાં બેસીને પશ્ચિમ દિશામાં સંધ્યાના રંગો નિહાળી રહ્યા હતા. સૂર્ય આથમી ગયો હતો. ક્ષિતિજ ઉપર રંગબેરંગી વાદળો છવાયેલાં હતાં. અનેક નયનરમ્ય આકૃતિઓ રચાઈ રહી હતી. મહારાજા કુદરતના સૌદર્યને જોઈ રહ્યા હતા. ત્યાં અચાનક વાદળો વિખરાવા લાગ્યાં, કાળાં કાળાં વાદળો ઘેરાવા લાગ્યાં. મહારાજાએ આ ઘટનાને જ્ઞાનના આલોકમાં જોઈ. જીવન અને યૌવનની ક્ષણભંગુરતાને જોઈ. તેમનો વૈરાગ્યભાવ તીવ્ર થઈ ગયો. તેમણે તે જ ઘડીએ આત્મસાક્ષીએ ગૃહવાસ ત્યજીને ચારિત્ર - સાધુધર્મ અંગીકાર કરવાનો નિર્ણય કર્યો.
ઉત્તમ આત્માઓને તો સામાન્ય નિમિત્ત પણ આત્મભાવમાં જાગૃત કરી દે છે. મોહમૂઢ જીવોને ઉત્તમ નિમિત્ત મળવા છતાં પણ કોઈ અસર થતી નથી. ઉપાદાન આત્માની યોગ્યતા પર જાગૃતિ યા મૂઢતા આધારિત હોય છે.
એક દિવસે મહારાજા અરવિંદે રાજકુમારનો અભિષેક કરી દીધો, અને તેમણે ચારિત્રધર્મ સ્વીકારી લીધો. તેઓ શ્રમણ બની ગયા. જ્ઞાન-ધ્યાન અને તપ-ત્યાગમાં લીન બનીને જીવન વ્યતીત કરવા લાગ્યા. ભવ ૨ - સર્પ અને હાથીઃ
મરુભૂતિ મરીને એક જંગલી હાથીનો ભવ પામે છે, અને કમઠ મરીને એ જંગલમાં કુટ નામનો સપનો ભવ પામે છે. કુકુટ સાપ તીવ્ર ઝેરવાળો હોય છે. અરુણા (કમઠની પત્ની) મરીને એ જ જંગલમાં હાથણીનો ભવ પામે છે. વસુંધરાનો ખ્યાલ નથી કે તે મરીને કઈ ગતિમાં ગઈ !!
જુઓ કર્મની વિચિત્ર ગતિ ! મનુષ્ય ભવમાંથી પશુના ભવમાં ટ્રાન્ફર” થઈ ગયા. ક્યાં રાજપુરોહિતનો પરિવાર અને કયાં જંગલમાં હાથી અને સાપનો ભવ? જીવોને કર્મ ભવનમાં કેવા ભટકાવે છે, એ વાત શાંત ચિત્તે વિચારવાની છે. - શ્રી અરવિંદ રાજર્ષિ પરિભ્રમણ કરતા કરતા એ જ જંગલમાં પહોંચી જાય છે. મરભૂતિનો જીવ - જે હાથી છે - તે રાજર્ષિને જોઈને મારવા એમની તરફ દોડે છે.