Parva Pravachanmala

SR No.: 004574
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhadraguptasuri
Publisher: Vishvakalyan Prakashan Trust Mehsana
Total Pages: 260
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Religion
File Size: 12 MB

Page 124

૧૧૪
પર્વ-પ્રવચનમાળા કલિકાલ સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય આ અગિયાર ગણધરો માટે કહે છે.
महाकुलाः महाप्राज्ञाः संविग्ना विश्ववंदिता ।
एकादशापि तेऽभूवन्मूलशिष्या जगद्गुरोः ॥ જગદ્ગુરુ ભગવાન મહાવીરના આ અગિયાર મૂળ શિષ્યો (ગણધર) મહાન કુળવાન હતા, મહાન પ્રાજ્ઞપુરુષ હતા. સંવિગ્ન એટલે મોક્ષરસિક હતા. તેમજ વિશ્વ માટે વંદનીય હતા. તીર્થસ્થાપના :
આ બાજુ ચંદનબાલાને કૌશામ્બી નગરીમાં ખ્યાલ આવી ગયો અને તેના મનમાં ભગવાન પાસે દીક્ષા લેવા માટે ઇચ્છા પ્રકટ થઈ. એની ઈચ્છા જોઈને ભગવાન એને સમવસરણમાં લાવ્યા. ભગવાને એને દીક્ષા આપી.
તે પછી ભગવાને હજારો નરનારીઓને શ્રાવકવ્રત આપ્યું. આ રીતે ભગવાને ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના કરી, એટલે કે ધર્મતીર્થની સ્થાપના કરી. “શ્રી ભગવતીસૂત્રમાં કહ્યું છે. तित्थं पुण चाउवन्नाइन्ने समणसंघो, तं जहाः समण समणीओ, सावया, સાવિયાગો /
ભગવાને મુખ્ય શિષ્યોને ત્રિપદી' આપી ૩પ૬ વા વિચાડ઼ વા યુવેરૂ વI ગણધરોએ આ ત્રિપદીના આધારે ‘દ્વાદશાંગી'ની રચના કરી. દ્વાદશાંગી' એટલે બાર અંગ. અંગ એટલે શાસ્ત્ર.
ઇન્દ્ર રત્નના થાળમાં વાસક્ષેપ (સુગંધી ચૂણ) લઈને ભગવાનની પાસે ઊભા રહ્યા. ઇન્દ્રભૂતિ ગૌતમ આદિ અગિયાર ગણધર નતમસ્તક થઈને ઊભા રહ્યા. ભગવાન સિંહાસન ઉપર ઊભા થયા અને બોલ્યાઃ દ્રવ્ય ગુણ અને પયયથી તમને અનુજ્ઞા છે.' સર્વ પ્રથમ પ્રભુએ ઇન્દ્રભૂતિ ગૌતમ ઉપર વાસક્ષેપ નાખ્યો પછી બાકીના ગણધરો ઉપર અનુક્રમે મસ્તક ઉપર વાસક્ષેપ નાખ્યો.
એ સમયે આનંદિત દેવોએ પણ પ્રસન્નતાથી અગિયાર ગધણરો ઉપર ચૂર્ણ તેમજ પુષ્પોની વૃષ્ટિ કરી.
ભગવાને એક પ્રહર સુધી દેશના આપી. પછી ભગવાનની ચરણપીઠ ઉપર બેસીને (સમવસરણમાં જ્યાં ભગવાન પોતાના ચરણ રાખતા હતા ત્યાં બેસીને) શ્રી ગૌતમ ગણધરે ઉપદેશ આપ્યો. ભગવાન પાવાપુરીથી વિહાર કરીને રાજગૃહ પધાર્યા. ત્યાં રાજકુમાર નંદિષેણ, મેઘકુમાર, વગેરેએ દીક્ષા લીધી. શ્રેણિક પુત્ર અભયકુમાર શ્રાવકનાં વ્રત લે છે. તુલસા શ્રાવિકા બને છે.