________________
લુગડાં પહેરેલાં દીઠાં, પણ પોતાના ગંભીરપણાથી કાંઈ બોલ્યો નહીં, તો પણ તાંબુલ પ્રમુખનું સહિનાણ કર્યું. પછી મહોત્સવાનંતર રાજાનાં લુગડાંને શુદ્ધ ધોઈ કરી ભલી રીતે ઘડી કરી સંકેલીને રાજાની આગલ જઈ ધોબીએ મૂક્યાં. રાજાએ તે લુગડાં સર્વ સંભાલી જોયાં, પણ પોતે તાંબુલની સહિરાણ કીધી હતી, તે ક્યાંય ન દીઠી, તે વારે ધોબીને પૂછ્યું, જે મારી આગલ સાચું કહેજે, તારા ઉપર મારી અમર બાંહ છે. એ વસ્ત્ર તેં પહેઠ્યાં હતાં અને વલી એવા શુદ્ધ કેવી રીતે થયાં? એની ઉપર તાંબુલ પ્રમુખની સહિરાણ કીધી હતી, તે પણ દેખાતી નથી. તેનું કારણ શું? તે વારે ધોબીએ સર્વ વાત યથાતથ્ય કહી આપી. વલી રાજાએ પૂછ્યું કે વસ્ત્રને તાંબુલરસ લાગ્યો હતો, તે કેમ ઉતા? ધોબીએ કહ્યું હે સ્વામી ! અમે રજકની જાતિ છીએ, માટે અમારા કુલક્રમે ધોવાની સઘલી પરઠ જાણી ઈત્યાદિ સત્ય વચન કહેવાથી રાજા સંતુષ્ટ થયો. ધોબીને તે વસ્ત્રનો વાઘો આપી વિસર્જન કર્યો. તેને સર્વ ધોબીઓમાં વડેરો કરી થાપ્યો.
એમ સાધુ પણ પોતે પોતાની આલોચના ગુરુની આગલ શુદ્ધિ કહે, તેને આલોઈ નંદી મિચ્છામિ દુક્કડ દઈ પોતે પોતાને તારે. વલી એ શુદ્ધિ ઉપર એક અગદના ઔષધનો દૃષ્ટાંત કહે છે :- જેમ કોઈક પુરુષે રાજા આગલ વિનતિ કરી કે હે સ્વામી ! મેં વિષ નિપજાવ્યું છે. તે એવું છે કે બીજું વિષ હજાર ભાર પ્રમાણ હોય તે જેટલું કામ કરી શકે, તેટલું કામ એ વિષમાંથી એક તિલમાત્ર જેટલું વિષ કરી શકે તેવું છે. તે વારે રાજાએ એક જૂનો હાથી તેને દેખાડ્યો. તેણે તે હાથીના પંછનો એક બાલ પરહો કરી તેનાથી તે વિષ તિહાં વાર્યું. તેથી હાથી મૂચ્છિત થયો. વલી તે પુરુષ હાથીને નિર્વિષ કરવા ભણી તે સ્થાનકે બીજો વિષ પ્રતિકાર મૂક્યો, તેથી હાથી તરત સજ્જ થયો. એમ સાધુ શ્રાવકે પણ દોષરૂપ જે વિષ છે તેની નિંદા પ્રમુખ જે દૂષણપ્રતિકાર છે, તેણે કરી સર્વ દોષ દૂર કરવા. એ પણ શુદ્ધિ જાણવી. એ આઠ પ્રકારે પડિક્કમણાના દૃષ્ટાંત કહ્યા.
હવે પોસહનો અધિકાર કહે છે. જે આત્મધર્મની પુષ્ટિ કરે, તેને પોસહ કહીએ. તે ચાર પ્રકારે છે. એક આહારનો ત્યાગ, બીજો શરીરસત્કારનો ત્યાગ, ત્રીજો ઘરવ્યાપારનો ત્યાગ, ચોથો કુશીલનો ત્યાગ. એ ચાર ભેદ કહ્યા. હવે પોસહનું ફલ કહે છે :
શ્રી ચઉમાસીપર્વ
૧૪૧
Jain Education International 2010_03
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org