________________
ज्ञानसार
११ निर्लेपाष्टकम्
संसारे निवसन स्वार्थसज्जा कज्जलवेश्मनि ।
लिप्यते निखिलो लोको ज्ञानसिद्धो न लिप्यते ।। १ ।। बा०- संसारे क० संसारमांहि । निवसन क० वसतो । स्वार्थसज्जः क० पोताना अर्थमांहिं साजो', संसार केहवो छइ? कजलवेश्म काजल, घर, तेहमा। लिप्यते क० लिंपाइ छइ । निखिल क० सघलो। लोक क० लोक। ज्ञानसिद्धः क० ज्ञाने करी सिद्ध छइ ते पुरुष। न लिप्यते क० नथी लिंपातो। १ ।।
અર્થ : સંસાર કેવો છે? કાજળના ઘર જેવો. આ સંસારમાં વસતો પોતાના અર્થમાં સાજો એટલે કે પોતાના સ્વાર્થમાં ડૂબેલો સઘળો લોક લેપાય છે, [પણ]. જ્ઞાનથી જે સિદ્ધ છે તે પુરુષ લપાતો નથી. ૧
नाहं पुद्गलभावानां कर्ता कारयिताऽपि च न ।
नानुमंतापि चेत्यात्मज्ञानवान् लिप्यते कथम् ।। २ ।। बाo- न क० नहिं। अहं क० हूं। पुद्गलभावानां क० पुद्गली भावनो। कर्ता क० करणहार। कारयिता क० करावनार । च क० पुनः । न क० नहीं। न क० नहीं। अनुमंताऽपि च क० अनुमोदनार पणि। इत्यात्मज्ञानवान् क० एहवा आत्मज्ञानवंत । लिप्यते क० लिंपाइ । कथम् क० किम? २
અર્થ : હું પદ્ગલિક ભાવોનો કરનાર નથી, કરાવનાર નથી અને અનુમોદન કરનાર પણ નથી એવા આત્મજ્ઞાનવાળો (કર્મથી) કેમ લેપાય? ૨
लिप्यते पुद्गलस्कंधो न लिप्ये पुद्गलैरहम् ।।
चित्रव्योमांजनेनेव ध्यायन्निति न लिप्यते ।। ३ ।। बा०- लिप्यते क० लिंपाइं संक्रमादि उपचयइ । पुद्गलस्कंधो क० पुद्गलनो स्कंध। न लिप्यते (लिप्ये) क० न लिंपाउ हुं । पुद्गलैः क० पुद्गले करी । अहं क० हुं । चित्रव्योम क० चित्रामनुं आकाश। अंजनेनेव क० जिम अंजनइ करीनें । ध्यायन् क० ध्यातो। इति क० इम । न लिप्यते क० न लिंपाइ । ३ ।
१. 6 साचो। २. 1, 6 'संसार केहवो छइ' मा शो नथी. । ३. 1 काजलना घरमांहि। ४. 6 करावणहार। ५. 2, 6 एहवा आत्मज्ञानवंत; 4, 7 आत्मा शमवंत ज्ञानवंत; 3 आत्म शमवंत ज्ञानवंत
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
