Gyansara

SR No.: 004567
Original Sutra Author: N/A
Author: Pradyumnasuri, Malti K Shah
Publisher: Shrutgyan Prasarak Sabha
Publication Year: 2007
Total Pages: 240
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati & Spiritual
File Size: 10 MB

Page 26

पूर्णताष्टकम्
अपूर्णः पूर्णतामेति पूर्यमाणस्तु हीयते ।।
पूर्णानंदस्वभावोऽयं जगदऽद्भुतदायकः ।। ६ ।। बा० - अपूर्णः क० त्यागभावइं पुद्गलई अपूर्यो थको आत्मा । पूर्णतां क० पूर्णपणा प्रति। एति क० पामइ छई। पूर्यमाण क० धनधान्यादिकई पूरीतो थको। तु पुनः । हीयते क० हानि पामे छे । पुद्गलनई अनुपादाने ज्ञानादि पूर्णता । पुद्गल-उपचयइं ज्ञानादि-हानि ए प्रसिध ज छे । पूर्णानंद जे शुद्धात्मा तेहनो । स्वभाव अयं क० ए । जगत् क० जग तेहनइं। अद्भुत क० आश्चर्य तेहनो। दायक क० देणहार छइं । लौकिक भंडार प्रमुख अणपूरीतो पूरातो नथी, अनई पूरीतो हानि पामतो नथी । आत्मा तो एहथी विपरीत, ते माटई आश्चर्य । ६
અર્થ : ત્યાગના ભાવથી, પુદ્ગલ વડે અપૂર્ણ એવો આત્મા પૂર્ણતાને પામે છે અને ધનધાન્યાદિ પુદ્ગલ વડે પૂર્ણ થતો આત્મા (જ્ઞાનાદિ ગુણની) હાનિ પામે છે. પુદ્ગલના અનુપાદાનથી (નહીં ગ્રહણ કરવાથી, ત્યાગવાથી) જ્ઞાનાદિની પૂર્ણતા અને પુદ્ગલના ઉપચયથી (સંગ્રહથી, ગ્રહણથી) જ્ઞાનાદિની હાનિ એ પ્રસિદ્ધ જ છે. આ પૂર્ણાનંદરૂપ શુદ્ધ આત્માનો સ્વભાવ જગતને આશ્ચર્ય કરનાર છે. લૌકિક ભંડાર વગેરે ન પૂર્યો હોય તો પૂર્ણ જણાતો નથી અને પુરાયેલો હોય તો હાનિ પામેલો ગણાતો નથી. પણ આત્માનો સ્વભાવ તો એનાથી વિપરીત છે, તે માટે આશ્ચર્ય છે. હું
परस्वत्वकृतोन्माथा भूनाथा न्यूनतेक्षिणः ।
स्वस्वत्वसुखपूर्णस्य न्यूनता न हरेरपि ।। ७ ।। बा०- परस्वत्व क० परद्रव्यमांहि आपणपुं तेणे करी । कृत क० को छइं । उन्माथ क० व्याकुल भाव जेणई एहवा जे । भूनाथ क० राजान् । 'अपि' शब्द बाहिरथी लीजें, ते पणि । न्यूनता क० परनी अपेक्षा आपमा ओछाई तेहनां । ईक्षिण क० देखणशील छइं । स्वस्वत्व क० आत्मद्रव्यनुं जे स्वत्व, तेहy जे सुख, निरपेक्षा(क्ष) अनवच्छिन्न आनंद, तेणइं जे पूर्ण छई तेहनइं। न्यूनता क० ओछाई। न क० नहीं । हरेरपि क० इंद्रथी पणि । स्वभावसुख सर्वनइं सरिखं, तिहां अधिकाई ओछाई कोइथी नथी। ७
१. 1 त्यागभावइं पुद्गले पूर्यो थको । २. 6 आत्माभाव । ३. 4, 5, 6,7, 11 जेहोइनइ । ४. 2,8 राजान्; 1 राजा; 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10,11 राजान । ५. 1, 2, 4, 5, 7, 11 सत्व । ६. 1, 2, 4, 5, 6, 7, 11 ओछाई अधिकाई