Gyansara

SR No.: 004567
Original Sutra Author: N/A
Author: Pradyumnasuri, Malti K Shah
Publisher: Shrutgyan Prasarak Sabha
Publication Year: 2007
Total Pages: 240
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati & Spiritual
File Size: 10 MB

Page 25

ज्ञानसार
ज्ञानदृष्टि तृष्णा नाशइं, अधूरानइं तृष्णा वधई । पूर्णानंदस्य क० पूर्णानंदमय पुरुषने । तत् क० तो । किं क० स्युं? स्यात् क० थाई, अपितु न थाई। दैन्य क० दीनपणारूप । वृश्चिक क० वींछी तेहनी । वेदना पीडा नाशई। जेहथी सर्पनी पीडा नासई तेहथी वींछीनी पीडा किम न नासई ? एतावता पूर्ण होई ते तृष्णा-अदीन होइं ए भाव। ४
અર્થ : તૃષ્ણારૂપ જે કાળો સર્પ છે તેને વશ કરવા માટે જાંગુલીવિદ્યા (ગારુડીમંત્ર) સરખી જો પૂર્ણતારૂપ જ્ઞાનની દૃષ્ટિ જાગે છે, તો તે પૂર્ણ જ્ઞાનદૃષ્ટિવાળાની તૃષ્ણા નાશ પામે છે, (પણ) અધૂરી દૃષ્ટિવાળાની તૃષ્ણા વધે છે. પૂર્ણાનંદમય પુરુષને તો દીનતારૂપ વીંછીની વેદના શું અસર કરે? એટલે ન કરે. તેની દીનપણારૂપ વીંછીની પીડા નાસે જ.
જેનાથી સાપની પીડા નાસે તેનાથી વીંછીની પીડા કેમ ન નાસે ? એટલે પૂર્ણ હોય તે તૃષ્ણાથી અદીન (દીન નહિ તેવો) હોય, એ ભાવ છે. ૪
पूर्यन्ते येन कृपणास्तदुपेक्षैव पूर्णता ।
पूर्णानंदसुधास्निग्धा दृष्टिरेषा मनीषिणाम् ।। ५ ।। बा०- पूर्यते क० पूराइं । येन क० जेणई धनधान्यादिक परिग्रहें । कृपणा क० हीनसत्त्व लोभीओ पुरुष। तदुपेक्षैव क० धन-धान्यादि परिग्रहनी उपेक्षा ज। पूर्णता कहीइं। इहां' उपादान सविकल्प छई, उपेक्षा निर्विकल्प छइं, ते माटिं उपेक्षा लीधी । पूर्णानन्दरूप जे। सुधा० क० अमृत तेणई। स्निग्ध क० स्नेहवंत। दृष्टि ए । मनीषिणाम् क० बुधिवंतनी। आत्मद्रव्यना शुद्ध ज्ञानादि पर्यायनी पूर्णता सदा अवस्थित छई, पणि तिहां पुद्गलांशे कल्पित ओछाई जणाती नथी परम(म्) उपेक्षाई स्फुरदरूप पूर्णता ज प्रकाशई ए भाव । ५
અર્થ : જે ધનધાન્યાદિ પરિગ્રહથી કૃપણો એટલે કે હીનસત્ત્વ લોભી પુરુષો પૂરાય છે (સંતોષ માને છે), તે ધનધાન્યાદિ પરિગ્રહની ઉપેક્ષા જ પૂર્ણતા કહેવાઈ છે. અહીં ઉપાદાન (ભેગું કરવું તે) સવિકલ્પ છે, ઉપેક્ષા નિર્વિકલ્પ છે, માટે ઉપેક્ષા લીધી. પૂર્ણાનંદરૂપ અમૃત વડે સ્નિગ્ધ-સ્નેહવંત (આદ્ર) થયેલી દૃષ્ટિ બુદ્ધિવંત પંડિતોની છે.
આત્મદ્રવ્યના શુદ્ધ જ્ઞાનાદિ પર્યાયની પૂર્ણતા સદા અવસ્થિત (વધ-ઘટ વિનાની) જ છે, પણ ત્યાં પુદ્ગલરૂપ અંશ થકી નિપજેલી (કલ્પિત) ઓછાઈ (ઉણપ) જણાતી નથી, પરમ ઉપેક્ષાથી સ્કુરાયમાણ (અંતર્મુખતાથી તેજસ્વી) સ્વરૂપવાળી પૂર્ણતા જ પ્રકાશે છે એ ભાવ. ૫
૨. 2, 8, 9 પીડા નામેં | ૨. 4,5,6,9,10,11 ફૂદાં; 1,2,3 હૃદi; 8 ા ! રૂ. 1, 4, 6, 7,11 પાન સવિકલ્પ 3, 8 કપાવાનાવિન્ય 14.1, 5, 6, 7 તે પુણે સ્વિત; 3 પુસંન્વિત