________________
१३३
नियागाष्टकम्
कर्मण्यकर्म यः पश्येदकर्मणि च कर्म यः । સ વૃદ્ધ માન્ મનુષ્યષ સ યુક્ત: કૃત્નર્મન્ ારા”
-“ગીતા” અ. ૪. ગ્લો. ૨૪ અને ૧૮ इत्यादि गीतोक्त निश्चयनइं सर्व साधननइं आत्म परताई जाणवू, पणि निरंजन ब्रह्मनइं कर्म तत्फलार्पण तथा कृतनइं एकांतइं अकृतत्वबुद्धि ते तो मिथ्यात्ववासना विलसित ज छई । ६.
અર્થ : કર્મયજ્ઞને બ્રહ્મયજ્ઞમાં અંતર્ભાવનું કારણ (સાધન) જાણીને તે કર્મનું બ્રહ્માર્પણ (બ્રહ્મને અર્પણ કરવું તે) પણ યોગ્ય છે. બ્રહ્મરૂપ અગ્નિમાં સ્વકૃતત્વપણાનો એટલે કે “પોતે કરેલું છે' એવા કર્તાપણાના અહંકારનો હોમ કરવો યુક્ત છે. ૬
અર્પણ કરવાની ક્રિયા) બ્રહ્મ છે, હવિ (હોમવાની વસ્તુ) બ્રહ્મ છે, બ્રહ્મરૂપ અગ્નિમાં હવન કરનાર (કર્તા) પણ બ્રહ્મ છે, બ્રહ્મરૂપ કર્મમાં સમાધિવાળા તે પુરુષના દ્વારા પ્રાપ્ત કરવાનું પણ બ્રહ્મ જ છે. (“ગીતા', અધ્યાય ૪, શ્લો. ૨૪)
જે કર્મમાં અકર્મ જુએ છે અને અકર્મમાં કર્મને જુએ છે તે આ લોકમાં (મનુષ્યોમાં) બુદ્ધિમાન છે, તે યોગી છે અને તે સંપૂર્ણ કર્મનો કર્તા છે.” (“ગીતા', અધ્યાય ૪, શ્લો. ૧૮)
ઇત્યાદિ ગીતામાં કહેલ નિશ્ચયનયે સર્વ સાધનને આત્મપરાયણ જાણવું, પણ નિરંજન બ્રહ્મને કર્મ તત્કલાર્પણ તથા કૃતને એકાંતે અત્વબુદ્ધિ તે તો મિથ્યાત્વવાસના વિલસિત જ છે.
ब्रह्मण्यर्पितसर्वस्वो ब्रह्मदृग् ब्रह्मसाधनः । ब्रह्मणा जुह्वदब्रह्म ब्रह्मणि ब्रह्मगुप्तिमान् ।। ७ ।।
(સૂચના - શ્લો. ૭, ૮ સાથે વાંચવા.) बा०- ब्रह्मणि क० ब्रह्मनइ विषई । अर्पितसर्वस्वः क० आप्युं छई सर्वस्व जेणई एहएं। ब्रह्मदृग् क० ब्रह्मनइं ज विषइं दृष्टि के जेहनी । ब्रह्मसाधन: क० ब्रह्मरूप जे ज्ञान तेह ज साधन छे जेहनुं । ब्रह्मणा क० उपयोगरूप जे करणांश ब्रह्मइं । जुह्वत् क० होमतो । अब्रह्म क० अज्ञान प्रतिं । ब्रह्मणि क० आधारांश ब्रह्मइं । ब्रह्मगुप्तिमान् क० ब्रह्मचर्यनी गुप्ति छइं जेहनइं एहवो। ७
૨. 1, 2, 4, 5, 11 ‘જીરુ' શબ્દ નથી. | ૨. 1, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 11 તેનો
રૂ. 2 બ્રહ્મરૂપને
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org