________________
त्रयोदशमः सर्गः ।
मया तु तस्य मोहस्य, पाशः पाशुपतेन सः । निर्ममत्वाह्वयेनारं, छिन्नो बाल्यतएव हि ।। २८ ।।
તે મોહારાજાનો તે પાશ મેં તો બાલ્યપણાથી જ નિર્મમત્વ નામના હથિયારથી તુરત ખરેખર છેદી નાખ્યો છે.
एवं पराभवं प्राप्य, मत्तो मत्तेभवद्भुवि । भापयन् जंतुवृंदानि, भ्रमत्येष भयप्रदः ।। २९ ।।
એવી રીતે મારાથી પરાભવ પામીને ભય આપનારો તે મોહરાજા મદોન્મત્ત હાથીની પેઠે પ્રાણીઓના સમૂહોને ભય આપતો થકો પૃથ્વીમાં ભમ્યા કરે છે.
सत्योपदेशिनां मह्या, मुपदेशेन कोविदाः । स्वयमेव त्यजंति नो, भूपं ते कपटान्वितम् ॥ ३० ॥
३०७
સત્ય ઉપદેશ દેનારા એવા અમારા ઉપદેશથી પૃથ્વીમાં ડાહ્યા માણસો પોતાની મેળે જ તારા કપટી રાજાને તજે છે.
1.
प्रतिपादनं दानम् पंचविधं । । यथाह मुकुटः -" प्रतिदानं तथा तस्य गृहीत - स्यानुमोचनम् । द्रव्यदानमपूर्वं च स्वयं ग्राहप्रवर्तनम् ॥ देयस्य प्रतिमोक्षश्च दानं पंचविधं स्मृतम् " ।। * । । भेदस्त्रिविधो यथा - " स्त्रेहरागापनयनं संहर्षोत्पादनं तथा। संतर्जनं च भेदज्ञैर्भेदस्तु त्रिविधः स्मृतः ' ।। १ ।। ( राज्ञो द्रोहाय शपथपुर्वकं 'अमिषामैक्यमतं जातं' इत्यस्यार्थस्य कपटलेखादीनां राजसदसि प्रक्षेपाद्राज्ञोऽनुयायिषु स्नेहस्य परिजनानां च प्रभोर्भक्तेरपनयनं 'स्नेहरानापनयनम्') ( अनुयायिनामेव परस्पराभिभवसंजननं 'संहर्षोत्पादनम् ' ) ( संतर्जनं च प्रसिद्धमेव ) ।। * ।। दंडोऽपि त्रिविधो यथा " वधोऽर्थग्रहणं चैव परिक्लेशस्तथैव च। इति दंडविधानज्ञैर्दंडोऽपि त्रिविधः स्मृतः । । " ।। * । । 'साम दानं च दंडश्चेति चतुष्टयम् ।। मायोपेक्षेद्रजालं च । सप्तोपायाः प्रकीर्तिताः ।। १ ।। " इत्यन्ये ।। इति स्वोपज्ञटीकायाम् ॥
44
भेदश्च ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org