________________
२८८
श्री विजयानंदाभ्युदयम् महाकाव्यम् ।।
शास्त्राण्यपि यदा न स्यु, रुपदेशो भवेन्न च । उपदेशो यदा न स्या, द्दुर्लभोऽप्युपदेशकः || ४७ ॥
જ્યારે શાસ્ત્રો પણ ન હોય, ત્યારે ઉપદેશ પણ ન હોય, અને જ્યારે ઉપદેશ ન હોય ત્યારે ઉપદેશક પણ દુર્લભ હોય.
यद्युपदेशको न स्या, दीश्वरस्य कथा तु का ।
एवं तु परितो नित्यं शून्यतैव ह्यपागता ॥ ४८ ॥
?
જ્યારે ઉપદેશક ન હોય, ત્યારે ઈશ્વરની તો વાત જ શી કરવી? અને એવી રીતે તો ચારે બાજુથી ખરેખર હમેશાં શૂન્યપણું જ પ્રાપ્ત થયું.
किंचैवं कथयेयुस्ते, यदीशः खेलकारकः ।
स्वेच्छयैव जगजंतून्, क्रीडां कारयति स्वयम् ॥ ४९ ॥
तद्वचोऽपीह तेषां तु विरुद्धं प्रतिभासते ।
"
क्रीडा सह्यतः स्वस्य, जनानां दुःखदो भवेत् ॥ ५० ।। ॥ युग्मम् ।।
વળી કદાચ તેઓ એમ કહે કે, ઈશ્વર તો બાજીગર છે, અને (તે) પોતાની ઇચ્છાથી જ પોતાની મેળે જગતનાં પ્રાણીઓને ક્રીડા કરાવે છે; તેવી રીતનું તેઓનું વચન પણ અહીં વિરુદ્ધ દેખાય છે, કેમકે આથી તો તે પોતાની ક્રીડા માટે લોકોને દુઃખ દેનારો થાય.
एवं यदीश्वरो दत्ते, स्वयमेवापदं जनान् ।
तदा सोऽपीह पापी स्या, द्रागी द्वेषी तथा स्फुटम् ॥ ५१ ॥
એવી રીતે ઈશ્વર જ્યારે પોતે જ લોકોને દુઃખ દીએ છે, ત્યારે તો તે ઈશ્વર પણ અહીં પાપી તથા પ્રગટ રીતે રાગી અને દ્વેષી થાય.
यदा रागी च विद्वेषी, स्वयमेवेश्वरो भवेत् । तदा तमीश्वराह्वेन, मुग्धोऽपि कथयेन्नहि ॥ ५२ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org