________________
૧૫૪
શ્રાવકજીવન
પંડિતનું પારિશ્રમિક પણ આપી શકાય, પુસ્તકો પણ ખરીદી શકાય, છપાવી શકાય.
પરંતુ જ્ઞાનખાતાનો વહીવટ કરનારા ટ્રસ્ટીઓ જાગ્રત હોવા જોઈએ. અધ્યયન કરનારાઓ, શાસ્ત્રલેખન કરનારાઓ, સંશોધન કરનારાઓ, પ્રકાશન કરનારાઓ સાથે તેમનો સહયોગ હોવો જોઈએ.
વિશિષ્ટ કોટિનું અધ્યયન કરનારાઓની ગોચરીનો પણ ખ્યાલ રાખવો જરૂરી છે. કેટલાંક ગામો-શહેરોમાં સવાર-સાંજની ગોચરી દુર્લભ થતી જાય છે. કેટલાંક ભક્તિભાવવાળાં કુટુંબો હોય છે; પરંતુ આ કર્તવ્ય તમારું સૌનું છે. જે જે શહેરોમાં સાધુ-સાધ્વીઓના અધ્યયન માટે વિશિષ્ટ પાઠશાળાઓ છે, અધ્યયનની વ્યવસ્થા છે, ત્યાં શ્રાવક-શ્રાવિકાઓની વિશેષ રૂપે જાગૃતિ હોવી જોઈએ.
નવા આગન્તુક સાધુ પ્રત્યે :
જે સાધુઓ તમારી આસપાસ રહેલા છે, એ સર્વે પ્રત્યે જેવા જાગ્રત રહો છો અને કર્તવ્યનું પાલન કરો છો, એ રીતે નવા સાધુ-સાધ્વીઓ ગામમાં આવે તો તેમના પ્રત્યે પણ તમારે ભક્તિભાવથી ધ્યાન આપવાનું છે.
માની લો કે ગામમાં સાધુસમૂહ યા સાધ્વીવૃંદે પ્રવેશ કર્યો છે. નવા નવા ગામમાં આવ્યા છે, ગામના માર્ગોથી અપરિચિત છે. તમે એમને જુઓ છો, તો સૌ પ્રથમ શું ક૨શો ? તમે વિનયથી મસ્તક નમાવીને ‘“મત્કણ્ વંવામિ’’ બોલશો, પછી તેમને ઉપાશ્રય બતાવવા તેમની સાથે જશો.
સભામાંથી : અમે લોકો એવું કરતા નથી. હાથ પણ કદી જોડતા નથી !
મહારાજશ્રી : એટલા માટે તો આ બધી વાતો તમને સમજાવી રહ્યો છું. આ બધી વાતો તમે નથી સમજતા, પરિણામે વિના કારણે સાધુ-સાધ્વીઓને કષ્ટ પડે છે.
ગુજરાતના એક ગામમાં પહેલી જ વાર અમે જઈ રહ્યા હતા. સવારનો સમય હતો. અમે ગામમાં પ્રવેશ કર્યો. ગામમાં કોઈ શ્રાવક અમને ઓળખતો ન હતો. કારણ કે એ સમયે મારું કોઈ પદ ન હતું કે પ્રસિદ્ધિ પણ ન હતી. અમે ચાર મુનિઓ હતા. ઉપાશ્રય કાં આવ્યો છે તે અમે જાણતા ન હતા. અમે એક ભાઈને પૂછ્યું : "જૈન ઉપાશ્રય ક્યાં છે ?” તેણે અમારી સામે જોયું અને હાથ લાંબો કરીને દિશા બતાવી દીધી, અને તે આગળ ચાલ્યો ગયો.
અમે એ દિશામાં આગળ વધ્યા. બે રસ્તા હતા, ત્યાં એક શ્રાવક મળ્યો; બે હાથ જોડવા. અમે પૂછ્યું : "ઉપાશ્રયે જવાનો રસ્તો કર્યો ?” તેણે પણ હાથ લંબાવીને કહી દીધું : "મહારાજ, આ રસ્તેથી સીધા ચાલ્યા જજો, આગળ મસ્જિદ આવશે,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org