________________
ભાષા, તેહદ્દઇ તે ન બોલઈ, અણપૂછિઉં કુણ હિ અણપૂછિઉ થિકલ વાચાલપણઈ કાંઈ ભાષા ન બોલૐ, ભાષાનિયંત્રણા કહી. ૪૮૫.
હવ મન આશ્રી કહઈ છઈ.
મહાત્મા રાજકથા-દેશકથા-સ્ત્રીકથા વ. વિકથા ન કરે. જ્ઞાન આદિ કામ સિવાય કેવળ સમય પસાર કરવા કૌતુકગામી વિનોદકથા ન કરે. ગુરુ બોલતા હોય ત્યારે વચ્ચે આડી વાત ન બોલે અને ચકાર-મકાર આદિ અયોગ્ય ભાષા ન બોલે, અણગમતી ભાષા ન બોલે, વગર પૂછુયે કાંઈ વાચાળપણે ન બોલે. આ ભાષાનિયંત્રણા છે.]
અણવટિયે મણો જસ, ઝાયઈ બહુયાઈ અટ્ટમટ્ટાઇ,
તે ચિંતિય ચઉ લહઈ, સંચિણઈ ય પાવકસ્માઇં. ૪૮૬
અણવ જેહનઉં મન અનવસ્થિત અતિચપલ હુઇ. ઝાયઈ અનઇ અનેક નાના પ્રકાર, આડત્રેડાં, આલ-જાલ પાપ ધ્યાઈ ચીંતવઈ, તે ચિં. તે મનનઉં ચીંતતિઉઉ હુઈ, સંચિણ, ક્ષણિ ક્ષણિ પાપકર્મ નરકાદિક દુઃખના કારણ બાંધઈ, એહ ભણી આપણઉં મન ધર્મઈ જિનઈ વિષઈ સ્થિર કરિવઉં. ૪૮૬.
ભારી કર્મી જીવનઉં ગાઢઉ વિપરીતાણવું દેખાડઈ છઈ.
અતિ ચંચળ મનવાળો અને આડાંતેડાં પાપ ચિંતવનાર ક્ષણેક્ષણે પાપકર્મ બાંધે છે જે નરકાદિ દુઃખના કારણરૂપ છે. મનને ધર્મના વિષયમાં જ સ્થિર કરવું.
જહ જહ સચ્ચવલદ્ધ, જહ જહ સુચિરે તવોવણે વુડ્ઝ,
તહ તહ કમ્મરગુરુ, સંજમ નિબ્બાહિરો જાઓ. ૪૮૭ જહ સચ્ચ જિમ જિમ જ્ઞાનાવરણીય કર્મ ક્ષયોશિમિ કરી સિદ્ધાંતનઉં રહસ્ય જાણિવઉં, જહ. જિમ જિમ સુચિર ઘણઉ કાલ તવોવ તપોવન સુસાધુના સમૂહમાહિ વસિયઉં, કર્મનઉં, એવડઉં બલ, તહત તિમ તિમ મિથ્યાત્વાદિક પોતાના કર્મ* તેહને ભારે સમૂહિ ગુરુઉ25 ચાંપિક હુંતલ, સંજમ. સંયમ શ્રી સિદ્ધાંતોક્ત ક્રિયાનુન તેહ થિક બહિર્ભત થાઈ, એતલઈ ભારીકર્મી જીવ ઘણે સિદ્ધાંત પઢિએ હુતે, ઘણે સુસાધુને પરિચયે છતે હુંતે, વલી ધર્મનઈ વિષઈ ઢીલી થાઈ, ઇસિઉ ભાવ. ૪૮૭.
એહ વાત ઊપરિ દૃષ્ટાંત કહઈ છઇં. ૧ ક ન નથી. ૨ ક અવસ્થિતપ ગ અવસ્થિત. ૩ખ અંતતિઉં તઉ લહઈ નહીં. ગ ચીંતવિલું તઉ હુઈ (ચીંતવિલેઉ હુઈ’ને બદલે) ૪ ખ ધર્મઈ નથી. ૫ અ સ્થિર નિશ્ચલ. ૬ ખ પોતાનાં કર્મ નથી. ૭ ખ ભૂણિએ. ઉપદેશમાલા બાલાવબોધ (ઉત્તરાર્ધ
૧૨૩
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org