________________
ક્ષેત્ર-કાલ રૂપ બિ દ્વાર કહઇ છઇ.
[(અગીતાર્થ સાધુ) દ્રવ્યનું યથાસ્વરૂપ ન જાણે કે આ વસ્તુ સચિત્ત છે
–
કે અચિત્ત છે કે મિશ્ર છે. મહાત્માને આ યોગ્ય છે કે અયોગ્ય એ ન જાણે. માંદા કે બાળ તપસ્વીને શું દેવાયોગ્ય ન દેવાયોગ્ય તે ન જાણે.] જઢિખિત્ત ન યાણઇ, અાણે જણવએ અ જં ભણિઅં, કાર્લ પિ ય નવિ જાણઇ સુભિક્ત-દુભિક્ખ જ કર્યાં. ૪૦૨ જહ૰ ક્ષેત્રનઉં યથાસ્થિત સ્વરૂપ ન જાણઇ, એ ક્ષેત્ર ભદ્રક છઇ કિ અભદ્રક છઇ, ઇત્યાદિક સ્વરૂપ ન જાણઇ, અગીતાર્થપણě, અધ્યા દૂર માર્ગ વિહારક્રમ કરતાં જણવ૰ અનઇ જનપદ દેસમાહિ રહિતાં જ ભણિય, જં વિધિ ૫૨મેશ્વરિ કહી છઇ તે ન જાણઇ, અનઇ કાલનઉઈં સ્વરૂપ ન જાણઇ, કિમ સુભિખ આ વસ્તુ સુભિક્ષકાલિ કલ્પઇ', આ વસ્તુ દુર્ભિક્ષકાલિ કલ્પઇર, ઇમ ન જાણઇ, ૪૦૨. હવ ભાવ દ્વાર અનઇ પુરુષ દ્વાર કહઇ છઇ.
[(અગીતાર્થ સાધુ) ક્ષેત્રનું યથાસ્થિત સ્વરૂપ ન જાણે. આ ઉપકારક છે કે અપકારક તે ન જાણે. દૂર રસ્તામાં વિહાર કરતાં અને કોઈ ગામમાં રહેતાં જે વિધિ પ્રભુએ કહી છે તે ન જાણે. એ જ રીતે કાળનું સ્વરૂપ ન જાણે. આ વસ્તુ સુકાળમાં યોગ્ય, દુકાળમાં યોગ્ય એ ન જાણે.]
ભાવે હગિલાણં વિ જાણઇ ગાઢગાઢ કપં ચ,
સહુ અસહ્ પુરિસરૂર્વ, વત્સુમવત્થ ચ નવ જાણઇ. ૪૦૩ ભાવે ભાવ આગિલાનઉં સ્વરૂપ ન જાણઇ, કિમ હટ્ટ આ હૃષ્ટ નીરોગ છઇઅે અથવા આ ગ્લાન છઇ, માંદઉ છઇ એકહૂંઇ આ વસ્તુની અનુમતિ દીજઇ, આ વસ્તુની અનુમતિ ન દીજઇ, ઇસિઉં ન જાણઇ, ગાઢ૰ અનઇ ગાઢઇ મોટઇ કાજિ અમુકું કરાવા કરૂં યોગ્ય, અગાઢ સહજનઇ કાજિ, અમુકઉં કરવા યોગ્ય એહઇ વાત ન જાણઇ, સહૂં અનઇ પુરુષઇનાં સ્વરૂપ ન જાણઇ કિમ, આ પુરુષ સહૂ સમર્થ, સઇરનઉ ધણી, આ પુરુષ અસહૂ અસમર્થ સઇ૨ સૂંઆલા સઇરનઉ ધણી, આહનઉ સઇર દુઃખ સહઇ છઇ, આહનઉં સઇર દુઃખ સહી ન સકઇ, અનઇ વત્થ વસ્તુ આચાર્યાદિક આ ધર્મશાસનનઉ આધાર, અનઇ આ વસ્તુ આ સામાન્ય મહા ઇત્યાદિક સ્વરૂપ અગીતાર્થ ન જાણઇ, આહÇઇ ઇસિઉં કરવા યોગ્ય આહÇð ઇસિઉ કરવા અયોગ્ય ઇત્યાદિક સ્વરૂપ ન જાણઇ. ૪૦૩. પ્રતિસેવાના દ્વાર કહઇ છઇ.
૧ ખ, ગ ‘કલ્પઇ આ ન કલ્પઇ’. ૨ ખ ‘કલ્પઇ આ ન કલ્પઇ’. ૩ ક ગાઢ. ૪ કે, ગ ‘અથવા આ ગ્લાન છઇ, માંદઉં છઇઃ પાઠ નથી.
શ્રી સોમસુંદરસૂકૃિત
૭૬
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
