________________
પવન વેગથી ફૂંકાવા લાગ્યો. દિશાઓ ઘનઘોર શોર મચાવવા લાગી. જળરાક્ષસ જેવા મોટા તરંગો મોં ફાડી ફાડીને સૈન્યને ભરખી જવા ધસી આવવા લાવ્યા. રેતાળ ખડકો પરથી ઘસાઈને આવતો વાવંટોળ રેતીના ચાબુકો વીંઝવા લાગ્યો. સૂર્ય તો પ્રખર રીતે તપી રહ્યો હતો.
દિવસ તો જેમતેમ વિતાવવામાં આવ્યો, પણ રાત ભારે ભેંકાર બની ગઈ. આકાશના તારા ખૂની આંખવાળાં જંતુઓની તગતગતી આંખો જેવા લાગવા માંડ્યા. ચારે દિશામાં નિશાચર પક્ષીઓ ઘૂમવા લાગ્યાં. સમુદ્રમાંથી એકસાથે હજારોનાં ટોળાંમાં મહાકાય સર્પ ને મગરો ક્ષુધાથી દાંત કચકચાવતાં બહાર નીકળી આવ્યા. હવામાં લોહી પીનારા નાનાં જંતુઓના થર બાઝી ગયા. આટલું અધૂરું હોય એમ સાગરિકનારા પરની બખોલોમાંથી મોટાં મોટાં વિકરાળ પ્રાણીઓ તીક્ષ્ણ દંષ્ટ્રા ને કાતિલ પંજા સાથે ધસી આવ્યાં.
ભરતદેવની સેનાનો અગ્ર ભાગ અજબ મૂંઝવણમાં પડી ગયો. આ જનાવરો સામે જન લડે તોપણ કેવી રીતે લડે ? વળી, મહારાજા ભરતદેવની યુદ્ધનીતિ માણસોને ડરાવવાની હતી, મારવાની નહિ તો એ નીતિ આ માણસથી પણ હલકા પ્રકારનાં પ્રાણીઓના નાશની આજ્ઞા આપે જ કેમ ? અને આજ્ઞા આપે તોપણ આ પૃથ્વી, જળ ને વાયુનાં તમામ તત્ત્વોનો સામનો સફળ રીતે કેમ કરી થઈ શકે ?
અજબ મૂંઝવણમાં બધા પડ્યા હતા, ત્યાં હસ્તી પર બેસીને મહારાજ ભરતદેવ તથા મહાસેનાપતિ આવતા નજરે પડ્યા. સૈનિકોએ દોડીને એમની પાસે પોતાની આપત્તિ રજૂ કરી.
મહારાજ ભરતદેવે કહ્યું : ‘આવો ઉપદ્રવ આવશે, એનો અમને ખ્યાલ હતો જ. એ ઉપદ્રવનો ઉપાય પણ વિચારી રાખ્યો છે. સેનાની ચારે તરફ કાકિણીરત્ન અને ચાર દિશામાં મણિરત્ન ગોઠવી દો.’
પ્રારંભમાં તો કોઈને પણ એનું મહત્ત્વ ન સમજાયું. પણ થોડી વા૨માં ચારે તરફ મશાલો અને તાપણાંઓ સળગી ઊઠ્યાં. ઊંચા ઊંચા વાંસ પરથી મણિરત્નો ઝળહળી રહી, દિશાઓમાં દૂર દૂર સુધી પ્રકાશ ફેંકવા લાગ્યાં.
વાતાવરણમાં જરાક ધમાલ મચી રહી. મોટાં મોટાં વડવાગળાં સમુદ્ર તરફ ઊડી રહ્યાં. એક તરફી ધસારો લઈ આવતા મહાકાય સર્પો ને કાચબાઓ
જંગલમાં મંગલ : ૬૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org