________________
સવી જીવ કરું શાસનરસી
અયોધ્યા નગરીના સિંહાસન પર આરૂઢ થયેલા મહારાજા ભરતદેવ આસન પરથી અર્ધા ઊંચા થઈ ગયા. અષ્ટમીના ચંદ્ર જેવા મહારાજા ભરતદેવના લલાટ પર અષાઢની વાદળીઓ જેવી ગાઢ રેખાઓ એકાએક પંચાઈ આવી. એમના મસ્તક પર રહેલી કલગી થર થર કાંપી રહી. પૃથ્વી પર પ્રલયકારી રવ જાગ્યો હોય એમ એમના કંઠમાંથી શંખનાદ સરવા લાગ્યો.
સદા શાન્ત રહેતાં નેત્રો એક વાર આત્મનિમજ્જન માટે બિડાઈ ગયાં, ને ત્રિનેત્રની ભયંકર લાલી સાથે એકાએક ઊઘડી ગયાં.
પૃથ્વીની પરકમ્મા કરીને આવેલ સેનાપતિ સુષણ અંજલિ રચીને સામે ઊભો હતો. એણે જે વર્તમાન આપ્યા હતા, તેણે રાજા ભરતદેવની ચિત્તશાંતિમાં ભારે વિક્ષેપ નાખ્યો હતો. પાત્રના સમસ્ત વિશ્વનું પાન કરીને મહાશક્તિમાન શંકર જેમ ઓડકાર ખાય, તેમ સેનાપતિ સુષેણે પોતાના નિવેદનના પ્રાન્તભાગે એટલું કહ્યું :
“મહારાજ ! માનવતાના મોલ સુકાવા લાગ્યા છે. જ્યાં બીજ-વપન થયું હતું. ત્યાં ધરા ઉજજડ બની છે. ને સીંચેલી ધરા જ્યારે ઉજ્જડ બની છે, ત્યારે વેરાન ધરાની તો વાત જ શી કરવી ? પ્રભુ ! તમે શાસન સ્થાપો ! સંસ્કારની રક્ષા કાજે, સંતાનની રક્ષા કાજે, સંસ્થાનની રક્ષા કાજે શાસન સ્થાપી. શાસન ન
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org