________________
૧૬
- સહસ્ત્ર કમલિનીઓનો એક સ્વામી
પ્રલય પછીનું એક પ્રભાત ખીલતું હતું. સૃષ્ટિ નવા નવા રંગે ચમકતી હતી. સંધ્યા પોતાનાં રૂપ ઠાલવવા ને ઉષા પોતાની તેજકિરણાવલિઓ પાથરવા ફરી આવી પહોંચી હતી. પંખીઓ રંગીન પાંખો પ્રસારતાં ગાવા લાગ્યાં હતાં, ને ચિત્રવિચિત્ર રંગોવાળાં પતંગિયાં મધુ આસ્વાદવા ઠેરઠેર ભમતાં હતાં.
દિશાઓ નવા રંગે ધોળાઈ રહી હતી. માર્ગો ધોવાઈને સ્વચ્છ બન્યા હતા. દૂર દૂર વહેતો સિંધુનો પ્રવાહ પ્રવાસીઓનાં નેત્રોને ઘેરા લીલા રંગે આકર્ષી રહ્યો હતો. - સાત દિવસ સેનાને એક દુઃસ્વપ્ન સમા વીત્યા. એ પ્રસંગ યાદ કરતાં સૈનિકોનાં મસ્તિષ્ક ચક્કર ખાતાં હતાં. એ પ્રસંગના યોજકો દેવ અને દુર્મદ પ્લેચ્છો પર એમને આપોઆપ રોષ પેદા થઈ જતો હતો. મનમાં સ્વાભાવિક રીતે એમ ઊગી આવતું કે, મહારાજ ભરતદેવે કુપાત્ર પર કૃપા વરસાવી; પણ સાથે સાથે ક્ષમામૂર્તિ ભરતદેવનું એ વખતનું ભવ્ય મુખ ને એ વેળાની ક્ષમા ભરી તેજસ્વી વાણી યાદ આવતાં તેઓ આપોઆપ નિર્વેરધર્મના પૂજારી બની જતા.
તેઓ પરસ્પર કહેતા : જેના પિતાએ નિર્વધર્મ સ્વીકાર્યો, એનો પુત્ર એનું પાલન કરે, એ જ શોભાસ્પદ લેખાય. ભરતશાસન શત્રુનો ઉચ્છેદ કરનારું નથી, શત્રને મિત્ર કરનારું છે. એ શાસનના પેટાળમાં માનવ પ્રત્યેનો નિરવધિ પ્રેમ વહે છે. કારણ કે એ જાણે છે કે માણસ વારંવાર ભૂલ કરનારું પ્રાણી છે.”
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
