Chakravarti Bharat

SR No.: 004516
Original Sutra Author: N/A
Author: Jaybhikkhu
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust
Publication Year: 2008
Total Pages: 234
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, History, & Story
File Size: 10 MB

Page 122

મંત્રી સુમતિસાગરે કહ્યું: “સેવક પ્રત્યે સ્વામીનો આવો અહોભાવ જોઈને એક તો શું દશ દશ મસ્તક હોય તો દશેદશ ટૂલ કરવાનું દિલ થઈ જાય. બાકી સેવક એ સેવક, અને સ્વામી એ સ્વામી ! કીડી ને કુંજર વચ્ચે ગમે તેટલો અભેદભાવ હોય છતાં કીડી એ કીડી રહેશે, ને કુંજર એ કુંજર રહેશે !”
અરે ઘેલા લોકો ! કર્તવ્ય મોટી વસ્તુ છે, માણસ નહિ ! ભરત મોટો નથી. એનું કર્તવ્ય મોટું છે. અંધ છે તમારી ભક્તિ ! વારુ, વારુ ! ચર્ચા કરવાનો અત્યારે સમય નથી. સુવેગ ! હવે મને સુષેણની ચઢાઈનો સર્વ વૃત્તાંત વિસ્તારથી કહે.”
સુવેગે પોતાના વૃત્તાંતનો વિગતથી ને વિશિષ્ટ છટાથી પ્રારંભ કર્યો.
‘સ્વામી ! મ્લેચ્છ ખંડોના વિજયનું કામ ચર્મરને ઘણું જ સરળ બનાવ્યું. એણે સૈનિકો સાથેની નૌકાઓને જળમાં તેલ તરે તેમ તરાવી, ને સેનાપતિ સુષેણ જાણે પગવાટ પર પ્રવાસ કરતા હોય તેમ સૈન્યસહિત સિંધુના દક્ષિણ નિષ્ફટોમાં ઊતર્યા. પ્રલય સમયે સાગરનાં જળ જેમ પૃથ્વીને આવરી લે, તેમ એમની સેનાએ તમામ નિષ્ફટોને આવરી લીધા.'
કુશળ છાત્રની જેમ સુષેણે મારા શિક્ષણને ગ્રહણ કર્યું ! હં, પછી પહેલું યુદ્ધ કોની સાથે થયું ” ભરતદેવે વચ્ચે અભિપ્રાય વ્યક્ત કરતાં પૂછ્યું.
પહેલે પગલે સિંહનાદી સિંહલ લોકોને યુદ્ધમાં પરાજિત કર્યા. સિંહલ લોકો અજબ ધનુર્ધર છે. સેનાપતિ સુષેણે એ સિંહલ ધનુર્ધરોને પોતાની સેનામાં યોજી એક નવી સેના ખડી કરી છે.!”
વાહ, યુદ્ધ તો ખરેખર મિત્રતા માટે છે. હાં, પછી ?'
બીજો સામનો બર્બરકુલનો આવ્યો. આ બર્બરો મલ્લ વિદ્યામાં કુશળ હોય છે, શિલ્પશાસ્ત્રમાં નિષ્ણાત હોય છે, અને ભુલભુલામણીઓ એવી રચી શકે છે કે અંદર પ્રવેશેલો માણસ કદી બહાર ન આવી શકે. આ બર્બરકુળના સ્વામીને સેનાપતિએ પોતે મલ્લકુસ્તી માટે આમંત્રણ આપ્યું. બન્ને વચ્ચે એમ ઠર્યું કે જે હારે તે ગુલામ, એના માણસો પણ ગુલામ !
ભારે આકરી શરત કહેવાય !” ભરતદેવથી ન રહેવાયું; એમણે વચ્ચે બોલી નાખ્યું, “આ તો યુદ્ધ છે. યુદ્ધ પણ ધૂતની જેમ નસીબ પર આધાર રાખે છે. કોઈ વાર સામાન્ય ચૂક થાય અને હારી પણ જવાય !
પ્લેચ્છ કુલ પર વિજય ૧૦૭