Madhusanchay

SR No.: 004505
Original Sutra Author: N/A
Author: Chitrabhanu
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir Ahmedabad
Publication Year: 2008
Total Pages: 386
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Discourse
File Size: 12 MB

Page 195

હવે ન આ અટવીમાં રહેવાય કે ન આગળ વધાય !
એ જ સમયે આ અટવીમાં મુક્તગાન ગાતો એક પડછંદ માણસ ચાલ્યો આવતો દેખાયો. એના મુખ પર પ્રતાપ હતો, બાહુમાં બળ હતું, ખભે ધનુષ્ય હતું અને પીઠ પર બાણનું ભાથું હતું.
ખડકની જેમ અડગ એ આગંતુક થંભ્યો, અને જાણે પૂર્વ-પરિચિત ન હોય તેમ એણે પૂછ્યું : ‘સંત ! અત્યારે, આવા ભયંકર જંગલમાં આપ ક્યાંથી ? ચાર દિવસ પછી તો પૂનમ છે. શહેર અહીંથી ચાલીશ ગાઉ દૂર છે. માર્ગ પાણીથી ભરાઈ ગયા છે, ચાતુર્માસ કરવા ક્યાં ધાર્યું છે ?
આગંતુકની ભાષા કડક હતી; છતાં એમા સંસ્કારિતાની છાંટ હતી. સાધુઓને લાગ્યું કે મુનિઓના ધાર્મિક આચારનો આ જાણકા૨ છે, નહિ તો આ નિર્જન વસ્તીમાં ૨હેતા માણસને ચાતુર્માસની અને વિહારની કલ્પના ક્યાંથી હોય ?
આચાર્યે કહ્યું : ભાઈ ! અમે ભૂલા પડ્યા છીએ. નીકળ્યા તો હતા દૂરના મુકામે જવા, પણ વર્ષા થતાં ઘાસ ફૂટી નીક્યું. પગદંડી ભૂંસાઈ ગઈ, અને અમે ત્રણ દિવસથી અહીંતહીં ભમીએ છીએ. શહે૨માં પહોંચાય તેમ લાગતું નથી. તમે આટલામાં ક્યાંક વસ્તી-રહેઠાણ ન બતાવો ? મુનિને તો શું શહેર કે શું વગડો ! તમે મંજૂરી આપો તો આ ચાર માસ અહીં જ તપ-જપથી ટૂંકા કરી નાખીએ.’
આગંતુક ક્ષણભર વિચારમાં પડ્યો. એક ક્ષણમાં તો એના મુખ પર અનેક ભાવો રમી ગયા. ધીરે ધીરે એના લોહીમાં રહેલા ઉત્તમ સંસ્કારોએ એના પર વિજય મેળવ્યો. ખીણ ભણી આંગળી ચીંધતાં આગંતુકે કહ્યું :
આ ટેકરીઓની ઓથમાં ઝૂંપડીઓ દેખાય છે ને ? એ ભીલની પલ્લી છે. ત્યાં અમે રહીએ છીએ. તમારે વસ્તી જોઈતી હોય તો ત્યાં મળશે. પણ એક શરત છે, એ શરત તમે પાળો તો તમે ત્યાં ખુશીથી રહી શકો.'
સાધુવૃંદના નાયક આચાર્ય સુસ્થિત સમયજ્ઞ હતા. માણસને પારખવાની નૈસર્ગિક દૃષ્ટિ એમને મળી હતી. ઝવેરી જેમ હીરાને પારખે તેમ એ માણસને પારખતા. એમણે આ માણસમાં રહેલી સંસ્કારિતા જોઈ લીધી અને પૂછ્યું : ‘ભાઈ ! શી શરત છે તમારી ?'
પડછંદ દેહ જરા ટટ્ટાર કરતાં નિખાલસ અને સ્પષ્ટ શબ્દોમાં એ પલ્લીવાસીએ કહ્યું : ‘જુઓ, અમે રહ્યા લૂંટારા અને તમે રહ્યા સંત. આપણા બંનેના માર્ગ જ ન્યારા. અમારો માર્ગ મારવાનો અને તમારો માર્ગ તા૨વાનો.
૧૭૮ * મધુસંચય