________________
૪૭૨. પથિક
આકાશ સામે મીટ માંડીને તું ક્યાં સુધી બેસી રહીશ ? આ વિશાળ
આ આકાશના અસંખ્ય તારાઓને ગણવામાં તે સમય વ્યતીત ન કર; કારણ
કે તારું દિલ જ આ વિશાળ આકાશ છે, તારાં ઉજ્જ્વળ કાર્યો જ આ અસંખ્ય તારા રૂપે છે; અને પેલો શ૨દ પૂર્ણિમાનો રૂપાળો ચંદ્ર તો તારા આત્માનું નિર્મળ પ્રતિબિંબ છે. તારા પવિત્ર જીવનમાં જે છે તે જ આ પ્રકૃતિમાં પ્રતિબિમ્મિત થઈ રહ્યું છે. તું અંતરમાં નજર કરતો નથી એટલે તને બહારની વસ્તુઓમાં જ અદ્ભુતતા ને અપૂર્વતા લાગે છે.
મુસાફર ! તું જરાય વિલંબ ન કર. તારો પંથ લાંબો છે, મંજિલ દૂર છે, તારે તો હજુ ઘણું ઘણું ચાલવાનું છે, મોડું કર્યું નહિ પાલવે.
રાત્રિ શાંત છે, મીઠી હવા મંદમંદ વહી રહી છે, નિર્જન માર્ગની બંને બાજુ ઊભેલાં વૃક્ષો નમી નમીને તને આમંત્રી રહ્યાં છે; અને ચાંદનીએ તો માર્ગને ધોઈને પ્રોજ્જ્વળ બનાવ્યો છે. અને એથી જ પ્રસન્નતાનું પાથેય લઈને આવા ટાણે જ પ્રવાસે ઊપડી જવું એમાં જ તારું શ્રેય છે. તડકો તપ્યા પછી પ્રવાસે જવામાં આનંદ કરતાં અકળામણ વધારે હોય છે ? અને પ્રવાસે ગયા વિના તો તારો છૂટકો જ નથી. તો પછી તાપમાં જવા કરતાં અત્યારે ટાઢા પ્રહરે શા માટે ન ચાલવું ? ધોમધખતા તાપ કરતાં શીતળ ચાંદનીમાં કેવો અહ્લાદ આવે !
મારા મિત્ર ! આકાશ સામેની મીટ હટાવી પંથ પર મીટ માંડ; અને ગગનમાં ઊડવા લાગેલી તારી કલ્પનાને હૈયામાં ગોપવીને ધ્યેય ભણી કદમ ઉઠાવ. પંથ કલ્પનાથી નહિ, ચાલવાથી કપાશે. તો હવે ઊઠ ! જ્ઞાનના આભૂષણથી શોભતા ઓ મારા પ્રવાસી મિત્ર ! વિલંબ ન કર.
--કારણ કે તું અહીંનો રહેવાસી નથી, પણ પ્રવાસી છે. પોતાનો સમય પૂર્ણ થયા છતાં જે પ્રવાસી અહીંનો રહેવાસી થવા પ્રયત્ન કરે છે તે અંતેવાસી બને છે.
૪૭૩. યૌવનના સારથિ
યૌવનના ઓ સારચિત્રપતું વિચારી તો જો; તારી પાસે યૌવનનો કેવો મત
છે એને શોધવા તું ડૂબકી કાં ન મારે ? આમ કિનારે બેસી બગાસાં ખાધ્યે
Jain Education International
ઊર્મિ અને ઉદધિ ૧૪૧
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org