Page Text
________________
રાત્રિએ શયનન, શીત પરિષહુ મહુવા વિગેરેના, વિધિ]
૨૯૩
માંડે, એમ સાધુ પણ શીતપરીષહને જય કરવા બધા કપડાં ઉતારી નાખી એક એક આઢતાં સમાધિ કેળવે, અપવાદથી તે। જેમ સમાધિ જળવાય તેમ કરવું. એધનિયુક્તિમાં કહ્યુ છે કે— 'अतरंतो व निवज्जे, असंथरंतो अ पाउणे इक्कं ।
64
ગદ્દદ્ધિતાં, તો તિાિ . ગરમાહી ” બોનિયુક્તિ-૨૦૧૫
ભાવા જે ઈર્યા પ્રતિક્રમણ પછી ત્રણ ગાથા પણ ન ગણી શકે તેા ગણ્યા વિના જ સુવે, વળી કાંઈ પણ એક્ષ્ચા પ્રાવરણ વિના સુવે, એમ ન કરી શકે તેા એક, અથવા બે, અથવા ત્રણ કપડાં આઢે, તેમ છતાં પણ ઠંડી મહુ લાગે તે ગધેડાના દૃષ્ટાન્તથી બહાર વિના વચ્ચે કાયાત્સ કરી વસતિમાં આવી સાષ માને, તેમ પણ ન કરી શકે તેા એક, બે, અથવા ત્રણ પણ કપડાં ઓઢીને સુવે, યાવત્ સમાધિ રહે તેમ ઘણા પણ એઢ. [ઉપા॰બૃહત્કલ્પમાં પણ કહ્યું છે કે'अप्पा असंथरंतो, निवारिओ होइ तीहि वत्थेहिं ।
64
गिति गुरुविदिणे, पगास पडिलेहणे सत्त ||" बृहत्कल्प - ३९८५ ।।
આ ગાથાની વ્યાખ્યા એમ કરી છે કે આત્મા' એટલે શરીર શીતાઢિથી પરાભવ પામે (નિર્વાહ ન થાય) ત્યારે ત્રણ વર્ષોાથી તેના નિર્વાહ કરવા, અથવા વસ્રો ઘણાં જીણુ હાવાથી ત્રણથી રક્ષણ ન કરી શકાય ગુરૂએ આપેલાં પ્રકાશમાં (બીજાના જોતાં) પડિલેહી શકાય તેવાં (અર્થાત્ અતિગુ હાવાથી જોનારને ચારવાની બુદ્ધિ ન થાય તેવાં) વસ્રો ઉત્કૃષ્ટથી સાત પણ વાપરવાં. એ જ વાતને સ્પષ્ટ કરતાં ત્યાં કહ્યુ છે કે—
“ તિત્રિ ઋત્તિો નને, પંચ ય વતુબહારૂં મેમ્બ્રેના ।
सत्त य परिजुन्नाईं, एयं उक्कोसगं गहणं ||" बृहत्कल्प - ३९८६ ।।
વ્યાખ્યા કૃત્સ્ન’ એટલે જાડાં અને કામળ પણ વજ્રા, કે જે આડાં ધરવાથી સૂર્ય પશુ ન દેખાય, તેવાં જઘન્યથી ત્રણ ગ્રહણ કરવાં, બાકીના અર્થ સુગમ છે. (તે આ પ્રમાણે-ઘસાએલાં મજબૂત હાય તેવાં પાંચ અને જે ઘસાએલાં ઘણાં જીણુ હોય તેવાં સાત વાપરવાં, એ ઉત્કૃષ્ટ સંખ્યાથી કપડા ઓઢવાના વિધિ જાણવા.)
આ શયનના વિધિ કહ્યો. યતિદિનચર્યામાં પણ કહ્યું છે કે “ સત્યનું માત્તા, સંચાહત્તરવવું ૨ પેહિત્તા | जोडित्ता जाणूवरि, ठाविअ भूमिं पमज्जंति || ३५७ ॥ तं तत्थ अत्थरित्ता, करजुअलं इत्थ निसिअ पभणंति । બબુનાળન્દ્—નિમ્નીદ્દી—નમો વમાસમ પુગ્ગાળ ખા ठाऊ संधारे, पुतिं पेहिति तिन्नि वाराओ । नवकारं सामाइअ - मुच्चारिअ वामपासेणं ॥ ३५९ ॥ उवहाणी बाहू, आकुंचिअ कुक्कडि व्व दो पाए । अतरंता सुपमज्जिअ, भूमिं विहिणा पसारंति || ३६०॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004502 |
| Book Title | Dharmasangraha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhadrankarvijay |
| Publisher | Amrutlal Jesinghbhai Shah |
| Publication Year | |
| Total Pages | 598 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 16 MB |