________________ 120 સંસ્કૃત બીજી ચોપડી જમ્ 10 મો ગણ પરમૈ૦ (બ) 1 લો પુ. વાળવવાર-ઘર વથથાંવ : થયાંવમ 2 જે , કથાવાર્થ कथयांचक्रथुः कथयांचक्र 3 જે ,, રથયાંવાર . कथयांचक्रतुः कथयांचक्र: વળી આત્મને માં જાથાં વગેરે. ઘણાખરા ગણકાર્યરહિત કાળમાં સથ કાયમ રહે છે. (પા. 113 નેધ જુઓ.) 13. (અ) રશું, , શાન્ અને આમ્ ધાતુઓ સામ્ યુક્ત પરોક્ષ ભૂતકાળનાં જ રૂપ લે છે, અને 36, વિ૬(બીજા ગણને) અને નાઝું વિકલ્પ લે છે. (બ) મી, દી, ઋ (૩જે ગણ) અને શું આ ધાતુઓમાં વિકલ્પ થાય, પણ ધાતુઓનું અંગ 3 જા ગણના ધાતુની પેઠે દ્વિરુક્ત થાય છે, અને પછી કામ અને સહાયક ક્રિયાપદનાં રૂપ લાગે છે. 14. આમ એ વિકારક પ્રત્યય છે તેથી અન્ય સ્વર અને ઉપાજ્ય હસ્વ સ્વર (વિઃ સિવાય) ને એ પ્રત્યય પહેલાં ગુણ થાય છે. आसांचक्रे,विदांचकार अथवा विवेद, बिभयांचकार, जियोવાર, વિમriઘવાર વગેરે. 15. અદ્યતન ભૂ તકાળ અને આશીર્વાદાથે સિવાય અન્ય (ગણકાર્ય રહિત) કાળોમાં ઝૂને પરપદના પ્રત્યય લાગે છે; મમર્થ. 16. કમણિ પરોક્ષ ભૂતકાળ આ બે પાઠમાં આપેલા નિયમાનુસાર ફેરફાર કર્યા પછી આત્મપદના પ્રત્યય લગાડવાથી થાય છે. સંસકૃત વાયો गतायां रात्रौ सुप्ता वयं किल बहु विले पिम / युधिष्ठिरेण पृष्टो लोमशोऽगस्त्यस्य प्रभाव कथयामास / कृतयुगे काले या इति विश्रुता दानवा वृत्रं समाश्रित्त्य महीं स्वर्गलोकं च भशं पीडयांचक्रुः / तत्कर्तुमानढुस्ते / - तान्हन्तुं सेन्द्रा विबुधा न शेकुः / /
