________________ परहितचिन्ता मैत्री, परदुःखविनाशिनी तथा करुणा / परसुखतुष्टिर्मुदिता, परदोषोपेक्षणमुपेक्षा // 12 // 'मा कार्षीत्कोपि पापानि, मा चभूत्कोपि दुःखितः / मुच्यतां जगदप्येषा, मतिमैत्री निगद्यते // 13 // अपास्ताशेषदोषाणां, वस्तुतत्त्वावलोकिनाम् / गुणेषु पक्षपातो यः, स प्रमोदः प्रकीर्तितः // 14 // दीनेष्वार्तेषु भीतेषु, याचमानेषु जीवितम् / प्रतिकारपरा बुद्धिः, कारुण्यमभिधीयते / // 15 // क्रूरकर्मसु निःशंकं, देवतागुरुनिन्दिषु / . आत्मशंसिषु योपेक्षा, तन्माध्यस्थ्यमुदीरितं // 16 // चेतनेतरगतेष्वखिलेषु, स्पर्शरूपरवगन्धरसेषु / साम्यमेष्यति यदा तव चेतः, पाणिगं शिवसुखं हि तदात्मन् // 17 // के गुणास्तव यतः स्तुतिमिच्छस्यद्भुतं किमकृथा मदवान् यत् / कैर्गता नरकभीः सुकृतैस्ते, किं जितः पितृपतिर्यदचिन्तः // 18 // गुणस्तवैर्यो गुणिनां परेषामाकोशनिन्दादिभिरात्मनश्च / मनः समं शीलति मोदते वा, खिद्येत च व्यत्ययतः स वेत्ता // 19 // न वेत्सि शत्रून् सुहृदश्च नैव, हिताहिते स्वं न परं च जन्तो ! / दुःखं द्विषन् वांछसि शर्म चैतनिदानमूढः कथमाप्स्यसीष्टम् // 20 // कृती हि सर्वं परिणामरम्यं, विचार्य गृह्णाति चिरस्थितीह / भवान्तरेऽनन्तसुखाप्तये तदात्मन् किमाचारमिमं जहासि // 21 // निजः परो वेति कृतो विभागो, रागादिभिस्ते त्वरयस्तवात्मन्.! / चतुर्गतिक्लेशविधानतस्तत्, प्रमाणयन्नस्यरिनिमितं किम् // 22 // अनादिरात्मा न निजः परो वा, कस्यापि कश्चिन्न रिपुः सुहृद्धा / स्थिरा न देहाकृतयोऽणवश्च, तथापि साम्यं किमुपैषि नैषु // 23 // 32
