________________ 386 शोभनस्तुति-वृत्तिमाला + +++++++++++++ (2) सि० वृ०-यातेति / हे भव्यात्मन् ! सा अहीनाग्र्यपली अहीनो-धरणेन्द्रः तस्याग्र्यपलीमुख्यराज्ञी वैरोट्यादेवीत्यर्थः / पद्मावतीत्यपि स्तुतिस्तोत्रादौ धरणेन्द्रपनीति दृश्यते [सिद्धसेनसरिणा मतैकाधिक्य-विंशतिस्थानप्रकरणे (विंशे स्थाने) “देवीओ चक्केसरी 1 अज(जि)या 2 दुरिया(रि) 3 कालि 4 महाकाली 5 / अच्चुअ 6 संता 7 जलो(जाला) 8 सुतारया 9 सोअ 10 स(सि)रिवच्छा 11 / / पवरा 12 पि(विज)यं 13 कूसा 14 पन्नयत्ति(ण्णत्ती) 15 निव्वाणि 16 अच्चुया 17 धरणी 18 / वैरुट्ट 19 द(छु)त्त 20 गंधारी 21 अंबा(ब) 22 पउमावई 23 सिद्धा 24 / " इति वचनात् तथा हेमाचार्येणाप्येवमुक्तम् (अभि० का० 1, श्लो० 46)- . “नरदत्ताऽथ गान्धार्य-म्बिका पद्मावती तथा / सिद्धायिका चेति जैन्यः, क्रमाच्छासनदेवताः / / " इति] परं श्रीभगवतीसूत्र-प्रवचनसारोद्धार-पार्थचरित्रादौ कुत्रापि तथा दर्शनाभावात् धरणेन्द्रस्य पद्मावती पलीति न प्रतिभाति / तेनैतद् विचार्यमार्यधुर्यैरिति / [पञ्चमाङ्गस्य दशमशतकस्य पञ्चमोद्देशके इत्युक्तम्-“धरणस्स णं भंते ! नागकुमारिंदस्स नागकुमाररण्णो कति अंग्गमहिसीओ पन्नत्ताओ ? (अज्जो !छ अग्गमहिसीओ पन्नत्ताओ) तंजहा-अला 1 सक्का 2 सतेरा 3 सोदामणी 4 इंदा 5 घणविजुत्ता 6, तत्थ णं एगमेगाए देवीए छ छ देविसहस्सा परिवारो प०, पभृणं ताओ एगमेगाए देवीए अन्नाई छ छ देविसहस्साई परियारं विउव्वित्तए” इत्याद्युक्तम् / ] त्वां-भवन्तं त्रासाद्-भयात् त्रायतां-रक्षतु इत्यर्थः / 'त्रैङ् दैङ् पालनयोः' इति धातोः ‘आशीःप्रेरणयोः' (सा० सू० 703) कर्तरि आत्मनेपदे प्रथमपुरुषैकवचनं ताम् / ‘अप्०' (सा० सू० 691) / 'ऐ आय्' (सा० सू० 47) / 'स्वरहीनं०' (सा० सू० 36) / तथा च ‘त्रायताम्' इति सिद्धम् / अत्र ‘त्रायताम्' इति क्रियापदम् / का की ? | अहीनाग्र्यपत्नी / कं कर्मतापन्नम् ? / त्वाम् / कस्मात् ? / त्रासात् / सेति तच्छब्दयोगाद् यच्छब्दयोजनामाह-या अहीनाग्र्यपली पारिन्द्रराजं-अजगरेन्द्रं याता-गता प्राप्तेति यावत् / अत्र ‘अस्ति' इति क्रियापदम् / का की ? / 'या' / किं कर्मतापन्नम् ? / 'पारिन्द्राराजम्' पारिन्द्राणाम्-अजगराणां राजा पारिन्द्रराजः, 'राजाहःसखिभ्यष्टच्' (पा० अ० 5, पा० 4, सू० 91) इति टच्, तम् / “चक्रमण्डल्यजगरः पारिन्द्रो वाहसः शयुः” इति हैमः (का० 4, श्लो० 371) / कथंभूतं पारिन्द्र१. कोऽयं सूरिरिति जिज्ञासातृप्त्यर्थं श्यतां श्रीएकविंशतिस्थानप्रकरणस्य मुनिश्रीदेवविजयलिखिता प्रस्तावना (पृ० 1-2) / 2. 'सामा' इति पाठस्तत्रस्थः /