________________ गोत्र-सामान्य-तदुत्तरभेदद्वयस्वरूपफलादिवर्णनम् [81 एव कुलालममाणं गोयं कम्मं तु 'होइ जीवस्स / उच्चानीयविवागो, जह होइ तहा निसामेह॥१५३॥ (पू०) व्याख्या एवं' उक्तनीत्या 'कुलालसमान' कुम्भकारतुल्यं, किम् ? 'गोत्रमेव कर' कुलप्रसूतिलक्षणं 'अत्र' प्रक्रमे 'जीवस्य' प्राणिनः / तस्य च गोत्रस्योच्चैर्वर्णकारणं नीचनिम्नता विपाकोऽनुभवो 'यथा' येन प्रकारेण 'भवति' जायते 'तथा' तेन प्रकारेण दर्शनायाह-निशमयत' आकर्णयत यूयम् / इति गाथार्थः // 153 // उक्तमेवोच्चैगोत्रविपाकं प्रदर्शयन्नाह(पारमा०)-'एवं' शुभाशुभवस्तुविधानात् कुम्भकारतुल्यं गोत्रं कर्म पुनर्भवति जीवस्योचैनीच विपाको यथा भवति तथा निशमयत / इति गाथार्थः // 153 / / तत्रोच्चैर्गोत्रविपाकमाह अधणी बुद्धिविउत्तो रूवविहूणोवि जस्स उदएणं / 'लोयम्मि लहइ पूर्य, उचागोय तय होइ // 154 // (पू०) व्याख्या-'अधमः' अविद्यमानधनो बुद्धया वियुक्तो बुद्धिवियुक्तो बुद्धिरहितो, रूपेण विहीनः रूपविहीनः, सोऽपि आस्तां रूपयुक्तो 'यस्य' कर्मणः 'उदयेन' विपाकेन 'लोके' जने 'लभते' प्राप्नोति 'पूजां' अभ्यर्चनं वस्त्रालङ्कारस्रगादिभिरुच्चैर्गोत्रनामकर्म तद्भवति विज्ञेयम् / इति गाथार्थः // 154 // ___ उक्त उच्चै!त्रविपाकः, अधुना नीचे!त्रविपाकमाह..(पारमा०) 'अधनी' धनहीनः 'बुद्धिवियुक्तः' मतिनिमुक्तः 'रूपविहीनः' रूपरहितोऽपि 'यस्य' कर्मण उदयेन लोके जातिमात्रादेव पूजां लभते, तदुच्चेर्गोत्रं पूर्णकलशकारिकुम्भकारतुल्यम् / इति गाथार्थः // 154 // ___ नीचैर्गोत्रविपाकमाह-- "सघणो रूवेण जुओ, बुद्धीनिउणोवि जस्स उदएणं। "लोयम्मि लहइ निन्दं, एयपुण होइ नीयतु॥१५५॥ व्याख्या-'सघनो' विद्यमानधनः 'रूपेण युक्तः' रूपसहितः, बुद्धया निपुणो मतिनि१ "इत्थ" इत्यपि पाठस्तदनुसारेण व्याख्याकारेण व्याख्यातमस्ति / 2 व्याख्याकारेण "अधणो" इति पाठानुसारेण व्याख्यातमस्ति / 3-5 "लोगम्मि" इत्यपि पाठः॥ 4 “संघणी" इत्यपि पाठस्तदनुसारेण व्याख्याकारेण व्याख्यातमस्ति /