________________ . काव्यमाला। पादसंधौ स्थूलव्यपेतं यथा_ 'हठपीतमहाराष्ट्रीदशनच्छदपाटला / पाटलाकलिकानेकैरेकैका लिलिहेऽलिभिः // 136 // - अत्रापि प्राग्वदेव यतिविच्छेदात्पूर्वोत्तरार्धयोरसंहितायां पाटला पाटलेल्यावृत्तेर्ना व्यपेतयमकत्वम् / न चैतत्पादयोरादावन्ते वा शक्यते वक्तुम् / अपि त्वेकस्यादावन्यस्य वान्त्यस्थाने यमकमिदं स्थूलावृत्तेः स्थूलव्यपेतमुच्यते / न चैतद्वाच्यमुपोढरागेत्यादौ काञ्चीयमकेऽप्ययं न्याय इति / तस्यैव तथाभूतलक्षणत्वात् / / हठेति / हठपानेन ताम्बूलरागो निःशेषितस्तेन,प्राप्तपरभागसहजरागोन्मेषः / व्यवधायकशब्दाभावे कथमिदं व्यपेतमित्यत आह-अत्रापि प्राग्वदिति / ननूपोढरागेत्यादौ पूर्वोदाहृतेऽपि यतिविच्छेदादस्ति व्यवधानात्कोऽस्य विशेष इत्याशङ्याह-न चेति। काञ्चीयमक एवाव्यपेतास्थानयमकभेदे सूक्ष्मव्यपेतं यथा'धराधराकारधरा धराभुजां भुजा महीं पातुमहीनविक्रमाः / क्रमात्सहन्ते सहसा हतारयो रयो रा यानधुरावलम्बिनः // 137 // " अत्रान्यपादे धुरा धुरेति सूक्ष्मव्यपेतं वर्तते / धराधरः शेषो महीं पातुं सहत इत्यन्वयः // खभेदान्यभेदयोः स्थूलं सूक्ष्मं च यथा'सालं वहन्ती सुरतापनीयं सालं तडिद्भासुरतापनीयम् / रक्षोभरक्षोभरसत्रिकूटा लङ्काकलकाकलिकाद्रिकूटा // 138 // .. अत्र सालं सालमिति स्वभेदे सुरतापनीयं सुरतापनीयमिति स्थूलः / रक्षोभरक्षोभ लङ्काकलङ्केति अन्यभेदे कूटा कूटेति सूक्ष्मव्यपेते भेदो वर्तते / तदिदमस्थानयमकं स्थूलसूक्ष्ममुच्यते // . सालमिति / सालः प्राकारः / सुराणां तापनं संतापजननं तस्मै हितमल
