________________ ર૭૨ सुभाषितसूक्तरत्नमाला रूपं मरकटवत् पिशाचलिपिकृत् चान्येऽपि ते निर्गुणाः, कार्यार्थे कटकाः परार्थलटका एते गुणा वाणिजः // 1 // देशाधीशो ग्राममेकं ददाति, ग्रामाधीशः क्षेत्रमेकं ददाति / क्षेत्राधीशः प्रस्थमेकं ददाति, नन्दस्तुष्टो हस्ततालि ददाति॥२॥ वणिजा चोदरस्थेन, मातुर्मासं न भक्ष्यते / न तत्र करुणा हेतु-स्तत्र हेतुरदन्तता // 3 // अधीते यत् किश्चित् तदपि मुषितुं ग्राहकजनं, मृदु ब्रुते यद्वा तदपि विवशीकर्तुमपरम् / प्रदत्ते यत्किश्चित्तदपि समुपादातुमधिकं, प्रपञ्चोऽयं वृत्तेरहह गहनः कोऽपि वणिजाम् // 4 // आजानुलम्बितमलीमससाटकानां, मित्रादपि प्रथमयाचितभाटकानाम् / प्राणादपि प्रियतमैकवराटकानां, वज्रं दिवः पततु मूनि किराटकानाम् // 5 // 106 वस्तुनः स्वयोग्यकार्याकरणतो निष्फलतानिवेदकसूक्तानि किं पाणिना परवधुस्तनलम्पटेन, किं पाणिना शरणमागतघातकेन / किं पाणिना परधनग्रहणोद्यतेन, किं पाणिना गलग्रहीतकनीपकेन // 1 //