________________ 258 सुभाषितसूक्तरत्नमाला सुमुखि ! लघवः पञ्च प्राच्यास्ततो दशमान्तिकं, तदनु ललितालापे ! वौँ यदि त्रिचतुर्दशौ / प्रभवति पुनयंत्रोपान्त्यः स्फुरत्करकङ्कणे !, यतिरपि रसैर्वेदैरश्वैः स्मृता हरिणीति सा॥१५॥ यदा पूर्वो इस्वः कमलनयने ! षष्ठकपराः, ततो वर्णाः पञ्च प्रकृतिसुकुमाराङ्गि ! लघवः / त्रयोऽन्ये चोपान्त्या सुतनुजघनाभोगसुभगे !, रसै रु यस्यां भवति विरतिः सा शिखरिणी // 16 // आद्याश्चेद्गुरवस्त्रय: प्रियतमे ! षष्ठस्तथा चाष्टमो, नन्वेकादशतस्त्रयस्तदनु चेदष्टादशाद्यौ,ततः। मार्तण्डैर्मुनिभिश्च यत्र विरतिः पूर्णेन्दुबिम्बानने !, तद्वृत्तं प्रवदन्ति काव्यरसिकाः शार्दूलविक्रीडितम् // 17 // श्लोके षष्ठं गुरु ज्ञेयं, सर्वत्र लघु पञ्चमम् / द्विचतुष्पादयोईस्वं सप्तम दीर्घमन्ययोः // 18 // चत्वारो यत्र वर्णाः प्रथमलघवः षष्ठतः सप्तमोऽपि, द्वौ तद्वत्पीडशायौ मृगमदमुदिते षोडशान्त्यौ तथान्त्यौ / रम्भास्तम्भोरुकान्ते ! मुनिमुनिमुनिभिदृश्यते चेद्विरामो, बाले ! वन्यैः कवीन्द्रैः सुतनु ! निगदिता स्रग्धरा सा प्रसिद्धा।