Upmitibhav Prapancha Katha Part 01

SR No.: 004358
Original Sutra Author: N/A
Author: Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan
Total Pages: 306
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 9 MB

Page 223

192 विचक्षणजडवृत्तान्तः तत्रास्ति भुवनख्यातो, देवानामपि नायकः / अलङ्घ यसत्प्रतापाज्ञो, नरेन्द्रो मलसञ्चयः // 8 // सुन्दरासुन्दरे कार्ये, नित्यं विन्यस्तमानसा / तस्य चास्ति महादेवी, तत्पक्तिर्नाम विश्रुता // 9 // तयोश्च देवीनृपयोरेकः सुन्दरचेष्टितः / विद्यते जगदाडादी, पुत्रो नाम शुभोदयः // 10 // तथा द्वितीयस्तनयस्तयोर्देवीनरेन्द्रयोः / अस्ति सर्वजनोत्तापी, विख्यातश्चाशुभोदयः // 11 // स्वभर्तुर्बत्सला साध्वी, सुन्दराङ्गी जनप्रिया। भार्या शुभोदयस्यास्ति, पद्माक्षी निजचारुता // 12 // तथाऽशुभोदयस्यापि, जनसन्तापकारिणी। भार्या स्वयोग्यता नाम, विद्यतेत्यन्तदारुणा // 13 // इतश्च कालपर्यायादवाप्य निजचारुताम् / ततः शुभोदयाज्जातः पुत्रो नाम्ना विचक्षणः // 14 // तथैव कालपर्यायादवाप्यैव स्वयोग्यताम् / ततोऽशुभोदयाज्जातो, जडो नाम सुताधमः // 15 // तयोविचक्षणस्तावद्वर्धमानः प्रतिक्षणम् / यादृशः स्वैर्गुणैर्जातस्तदिदानीं निबोधत // 16 // मार्गानुसारिविज्ञानः, पूजको गुरुसंहतेः / मेधावी प्रगुणो दक्षो लब्धलक्ष्यो जितेन्द्रियः // 17 // सदाचारपरो धीरः, सद्भोगी दृढसौहृदः / देवाभिपूजको दाता, ज्ञाता स्वपरचेतसाम् // 18 // सत्यवादी विनीतात्मा, प्रणयागतवत्सलः / क्षमाप्रधानो मध्यस्थः, सत्त्वानां कल्पपादपः॥१९॥ धमैकनिष्ठः शुद्धात्मा, व्यसनेऽप्यविषण्णधीः / स्थानमानान्तराभिज्ञः, कुत्सिताग्रहवर्जितः // 20 // समस्तशास्त्रतत्त्वज्ञो, वाचि पाटवसंगतः / नीतिमार्गप्रवीणत्वात्, त्रासकः शत्रुसंहतेः // 21 // स्वगुणोत्सेकहीनात्मा, विमुक्तः परनिन्दया / अहृष्टः सम्पदा लाभे, पदार्थ च विनिर्मितः॥२२॥ किं चेह बहुनोक्तेन ?, यावन्तः पुरुषे गुणाः / गीयन्ते तेऽखिलास्तत्र, प्रादुर्भूता विचक्षणे // 23 // अथ संवर्धमानोऽसौ, शरीरेण प्रतिक्षणम् / जडस्तु यादृक् संपन्नस्तदिदानीं निबोधत // 24 // विपर्यस्तमनाः सत्यशौचसन्तोषवर्जितः / मायावी पिशुनः क्लीबो, निन्दकः साधुसंहतेः // 25 // असत्यसन्धः पापात्मा, गुरुदेवविडम्बकः / असत्प्रलापो लोभान्धः, परेषां चित्तभेदकः // 26 // अन्यच्चित्ते वदत्यन्यच्चेष्टते क्रिययाऽपरम् / दह्यते परसम्पत्सु, परापत्सु प्रमोदते // 27 // गर्वाध्मातः सदा क्रुद्धः, सर्वेषां भषणप्रियः / आत्मश्लाघापरो नित्यं, रागद्वेषवशानुगः // 28 // किं चात्र बहूनोकेन ? ये ये दोषाः सुदुर्जने / गीयन्ते तेऽखिलास्तत्र, प्रादुर्भुतास्ततो जडे // 29 // एवं च वर्धमानौ तौ, स्क्गेहे सुखलालितौ / विचक्षणजडौ प्राप्तौ, यौवनं परिपाटितः // 30 // इतश्च गुणरत्नानामुत्पत्तिस्थानमुत्तमम् / पुरं निर्मलचित्ताई, विद्यते लोकविश्रुतम् // 31 // तत्रान्तरङ्गे नगरे, नृपो नाम्ना मलक्षयः। अस्ति सद्गुणरत्नानां, जनकः पालकश्च सः // 32 // तस्य सुन्दरता नाम, महादेवी मनःप्रिया / विद्यते चारुसर्वाङ्गी, सा तद्रत्नविवर्धिका // 33 // ताभ्यां च कालपर्यायाजाता पद्मदलेक्षणा। बुद्धिर्नाम गुणैराढया, कन्यका कुलवर्धनी // 34 // ततः सा गुणरूपाभ्यामनुरूपं विचक्षणम् / विचिन्त्य प्रहिता बाला, ताभ्यां तस्य स्वयंवरा // 35 // परिणीता च सा तेन, महाभूतिप्रमोदतः। विचक्षणेन सत्कन्या, जाता च मनसः प्रिया // 36 // तया युक्तस्य तस्योच्चैर्भुञ्जानस्य मनःसुखम् / विचक्षणस्य गच्छन्ति, दिनानि शुभकर्मणा // 37 // अथान्यदा कचिद्बुद्धेर्वान्वेिषणकाम्यया / मलक्षयेण प्रहितो, विमर्शों निजपुत्रकः // 38 // स च बुद्धौ दृढस्नेहभावभावितमानसः। तस्या एव समीपस्थः सद्भगिन्याः स्थितो मुदा // 39 // सहोदरसमायुक्ता, भ; च बहुमानिता / ततः सा चित्तनिर्वाणाद्गर्भ गृह्णाति बालिका // 40 // अथ तस्याः शुभे काले, सद्गर्भपरिपाकतः। जातो देदीप्यमानाङ्गः, प्रकर्षों नाम दारकः॥४१॥ बुद्ध्युत्पत्ति प्रकर्षात्पत्ति