________________ 73 प्रलो० 409-457 ] वैराग्यरतिः। निषिद्धोऽपि चिरं क्रीडां कृत्वाऽसावागतो गृहे / वैद्यः क्रोधान्धधी रज्जु दृढां लात्वा बबन्ध तम् // 430 // निर्दयं ताडयामास रटन्तं लकुटैः कटु / तदा शान्तिशिवः प्राह किमेनं ताडयत्यहो ! ? // 431 / / वैद्यः प्राह शणोत्येष पापात्मा न कथञ्चन / ततोऽहं ताडयाम्येनमेतद्बाधिर्यशान्तये // 432 // लग्ना भार्या करेऽस्याथ वैधं वारयितुं रयात् / स प्राह नैव मोच्योऽयमद्यापि न शृणोति यः // 433 // गच्छेतस्त्वं गतिर्नो चेत् तवाऽपीयं भविष्यति / इत्थं निवार्यमाणाऽपि लग्ना सा तेन ताडिता // 434 / / ततः शान्तिशिवो दध्यौ ज्ञातं भट्टारकौषधम् / प्रश्नेन कि बहिर्वाचां निर्गमश्रमकारिणा ? // 435 // निर्गत्याऽसौ ततस्तूर्णं माहेश्वरगृहं गतः / याचिता तेन रज्जुश्च तैर्नातिपरुषाऽर्पिता / / 436 // ततः शान्तिशिवः प्राह नानया मे प्रयोजनम् / रज्ज्वा ममाऽतिपारुष्यशालिन्यैव प्रयोजनम् / / 437 // ततो माहेश्वरैस्तस्मै तादृशी रज्जुरर्पिता | पृष्टं च तैः किमनया कार्य भट्टारकाऽस्ति ते ? // 438 // स प्राह कार्यमनया सदाशिवमहात्मनाम् / सुगृहीताभिधानानामित्युक्त्वाऽसौ गतो मठे // 439 // तत्र दृष्ट्वा गुरुं चके वक्त्रं भ्रभङ्गभीषणम् / बभूवा स्तम्भे च तं रज्ज्वाऽताडयल्लकुरैदृढम् // 440 // बवाऽऽराटिं स तं रेजे निघ्नन् भ्रूभङ्गभीषणः / क्षेत्रपाल इवाकृष्टः शाकिनी विनिवारयन् / / 441 // ऐयुर्माहेश्वरास्तत्र प्रतिकारदिदृक्षवः / दृष्टः शान्तिशिवो बाढं ताडयंस्तैः सदाशिवम् // 442 // तैरुक्तं किं करोष्येतत् ! स प्राह न शृणोत्ययम् / पापात्मा तेन हन्म्येनं श्रोष्यत्यस्मात् किलौषधात् // 443 // महाक्रन्दमथ प्राणवंशस्फोटरवोपमम् / सदाशिवगिरिस्तेने दयां माहेश्वरा ययुः // 444 // तं' मोचयितुमीषुस्ते न चायं स्म निवर्त्तते / अतिष्ठतस्ताडयितुं तान् प्रति प्रत्युतोद्यतः // 445 // बबन्धुस्तेऽथ सम्भूय ग्रहाविष्टमवेत्य तम् / राक्षसाद् मोचयामासुस्तस्मात् पूज्यं सदाशिवम् // 446 // बद्धोऽपि प्रललापाऽसौ किमहं भवतां गिरा / भेषजं न करिष्यामि गुरोः स्वस्य हितेच्छया // 447 // वैद्यस्य वचसैवाऽहं परं स्थास्यामि नान्यथा / समाहूतस्ततो वैद्यो वृत्तान्तश्च निवेदितः // 448 // हसन्नन्तर्जगौ सोऽथ बधिरो नार्य ! मत्सुतः / शास्त्रार्थश्रवणालस्यान्मया रोषात् स ताडितः // 449 // जातस्तव प्रभावाच्च स्वस्थो भट्टारको ह्ययम् / त्वयेदमौषधं तस्मान्न कर्त्तव्यमतः परम् // 450 // विनिवृत्तग्रहावेशः शान्तिकाद् वैद्यभाषितात् / शान्ति शान्तिशिवो भेजे मुक्तो माहेश्वरैरथ // 451 // . // भौतकथानिका // श्रुतमात्रग्रहादित्थमसमञ्जसकारिता / भवेत् शान्तिशिवस्येव तदित्थं प्रेयसे मया // 452 // पद-वाक्य-महावाक्य-तात्पर्यैरर्थसङ्गतिः / तात्पर्यार्थोऽत्र बलवान् शेषास्तन्मुखवीक्षिणः // 453 // श्रुतमात्रग्रहस्तज्ञैः शत्रूत्थानसमः स्मृतः / क्रमिकार्थग्रहोबुद्धस्तात्पर्यार्थस्तु तज्जयः // 454 // पल्लवग्राहिभिर्मूढैः शास्त्रार्थः को न लुप्यते / अन्धेभज्ञानगत्यांशे पूर्णार्थारोपगर्वितैः // 455 // सन्तोष्टव्यमतो भद्र ! श्रुतमात्रेण न त्वया / रसस्तात्त्विक आस्वाद्यः प्रश्नचर्वणया मुहुः // 456 // प्रकर्षः प्राह यद्येवं ततो ज्ञातं मयाऽखिलम् / महानद्यादिवस्तूनां भेदस्तु परिपृच्छ्यते / / 457 // 1. तद्वारणाय लग्नास्ते न // 2. औषधं न // 3. ऽहं तस्य स्था //