________________ महोपाध्यायश्रीयशोविजयगणिविरचिता [तृतीयः सर्गः बभाषे सूरिरुर्वीश ! नास्य दोषस्तपस्विनः / वर्त्तते गुणवानेव स्वरूपान्नन्दिवर्धनः // 637 // यदेतद् दृश्यते दूरे मलिनं मानुषद्वयम् / दोषोऽस्यैव समस्तोऽयं राज्ञा सुष्ठु तदीक्षितम् // 638 // दृष्टश्चैको नरस्तत्र नारी चान्या मषीप्रभा / जगदे गुरुणा भूपस्तत्स्वरूपं पिपृच्छिषुः // 639 // सूनुढेषगजेन्द्रस्य महामोहस्य पौत्रकः / एषोऽविवेकताजातः पुमान् वैश्वानराभिधः // 640 // . अस्य प्राक् क्रोध इत्याख्या जनकाभ्यां प्रतिष्ठिता / गुणैर्वैश्वानर इति प्रियनाम जनैः कृतम् // 641 // हिंसेयं निष्करुणता-दुराशयसुताङ्गना / अन्तरङ्गात् परिचयात् सम्बन्धोऽस्याऽनयोः पुनः // 642 // ज्ञान-दर्शन-चारित्र-वीर्यात्मगुणभूरपि / अनयोरेव सम्बन्धाद् विपर्यस्यत्यसौ भृशम् // 643 // एतदोषादनालीमवाप्नोत्येष निश्चितम् / नास्तां पूर्वमिमे पापमित्रभार्ये जगौ नृपः // 644 // आनन्दितं यदाऽनेन पद्मभूमीपतेः कुलम् / वर्धितौ कोश-दण्डौ भूः प्रतापेन वशीकृता // 645 // निर्जिताः शत्रवः सर्वे प्राप्ता जयपताकिकाः / सिंहायितं च सर्वत्र गाहितः सुखसागरः // 646 // गुरुराह महाराज ! तदाऽप्याऽऽस्तामिमौ स्फुटम् / पुण्योदयेन सख्या तु कृतास्तास्ताः समृद्धयः // 647 // महामोहवशात् तेन गुणस्तस्य न लक्षितः / हिंसा-वैश्वानरकृतं बुद्धमैश्वर्यजृम्भितम् // 648 / / ततोऽयमविशेषज्ञ इति मत्वा स निर्गतः / प्रस्ताव स्फुटवाचस्तद्विरूपोऽयमजायत / / 649 // भवजन्तुरयं राजन् ! पद्मराजसुतो मृषा / वास्तव्योऽव्यवहारस्य नगरस्य च निश्चितम् // 650 // प्राक्कर्मपरिणामस्याऽऽज्ञया लोकस्थितेरपि / भवितव्यतया स्वीयभार्ययाऽपहृतस्ततः // 651 // स्वेच्छावशादथाऽन्याऽन्यस्थानेषु परिधार्यते / अन्येषामपि तुल्येयं गतिः प्रायेण देहिनाम् // 652 // अरघट्टघटीयन्त्रन्यायेनैकेन्द्रियादिषु / भ्रमद्भिर्भवकान्तारं मानुष्यं हि सुदुर्लभम् // 653 // , निधिलाभसमे तत्राऽप्युत्तिष्ठन्त्यनभीष्टदाः / हिंसा-क्रोधादयः क्रूरा वैतालास्तैः कुतः सुखम् ? // 654 // मूढास्तिष्ठन्त्विमे नन्दिवर्धनाद्यास्तपस्विनः / कदर्थ्यन्त कषायाद्यैरप्यर्हन्मतवेदिनः // 655 // विषयाऽऽमिषगृद्धानां सन्मार्गाद् दूरवर्तिनाम् / नन्दिवर्धनवत् तेषामनन्ता दुःखसन्ततिः // 656 // लब्ध्वाऽपि शासनं जैनं यः क्रोधादिषु रज्यते / स हारयति काचेन मूढश्चिन्तामणिं हहा ! // 657 // हिंसा-क्रोधादिसंसक्ताद् धर्मो दूरेण नश्यति / न मोक्षमार्गलेशेन युज्यते तद्विवर्जितः // 658 // जानन्नपि ततस्तत्त्वं महामोहवशीकृतः / निमज्जति भवाम्भोधौ यथाऽयं नन्दिवर्धनः // 659 // नृपतिः प्राह भगवन् ! स्वानुभूतेन नैव किम् / इयताऽपि प्रबन्धेन बुध्यते नन्दिवर्धनः ? // 660 // गुरुराह महाराज ! न परं नावबुध्यते / प्रत्युतास्य महोद्वेगश्चित्ते भवति मद्गिरा // 661 // नृपः प्राहाऽस्त्यभव्यः किं ? भव्य एव गुरुर्जगौ / किन्त्वनन्तानुबन्धोऽस्य क्रोधोऽरुच्यै गिरां मम // 662 // अस्य वैश्वानरोऽद्यापि दुःखं दास्यत्यनन्तशः / तदस्य परमः शत्रुरयमेव न संशयः // 663 // भूमानाह किमस्यैव किं वाऽन्येषामसौ सुहृत् ? / गुरुराह महाराज ! शृणु तत्त्वमिदं स्फुटम् // 664 // त्रीणि त्रीणि कुटुम्बानि सर्वेषां सन्ति देहिनाम् / तत्राद्यं क्षान्ति-सन्तोष-ज्ञान-सत्य-शमादिकम् // 665 // 1. किमस्यासौ परेषामपि वा सुहृत् //