________________ 40 महोपाध्यायश्रीयशोविजगणिविरचिता [तृतीयः सर्गः अयमेवास्य पापात्मा जातोऽनर्थस्य-कारणम् / इति निर्वासितो देशाद् दुर्मुखो वंशसंयुतः // 312 // इतश्च तत्रैव दिने दूतः प्राह समागतः / अस्ति राजा विशालायां नन्दनः शत्रुगोत्रभित् // 313 // उभे तस्य महादेव्यो पुण्यलावण्यभाजने / एका प्रभावती नाम परा पद्मावती तथा // 314 // तयोः पुत्र्यो च विमलानना रत्नवती क्रमात् / इतश्च शास्ति कनकपुरं राजा प्रभाकरः // 315 / / स च भ्राता प्रभावत्यास्तस्य बन्धुमती प्रिया / तयोविभाकरः पुत्रः सञ्जातः पुण्यपेशलः // 316 // प्रभाकर-प्रभावत्योः सङ्केतोऽयमभूत् पुरा / देयौ किलावयोरन्यतमपुत्री-सुतौ मिथः // 317 // विभाकरस्य विमलानना दत्तैव तेन सा / अन्यदा श्रुतवत्युच्चैर्गुणान् कानकशेखरान् // 318 // आकृष्टा तद्गुणैरेषा गुणातीतं जगत्त्रयम् / ध्यायन्ती योगिनीवास्थात् त्यक्तनिःशेषकोतुका // 319 // सदा सन्निहितत्वेन रत्नवत्या तदाशयः / लब्धो न्यवेदि ताताय तेनाऽपीदं विचारितम् // 320 // दत्ता विभाकरायैव तथाप्यस्या दृढाग्रहे / अपूर्णे जीवितं न स्यादिति कुर्वे स्वयंवराम् // 321 // . . ततः सपरिवारैव प्रहिता विमलानना / रत्नवत्याऽपि विज्ञप्तं स्नेहलाऽस्यामहं पितः ! // 322 // सापत्न्यं स्नेहनाशायेत्येतदिष्टसुहृत्प्रिया / भविष्याम्यनुजानीहि तन्मां गन्तुं सहानया // 323 // ततः प्रस्थापिता पित्रा स्नेहात् साऽपि तया सह / उभे ते बहिरुद्याने स्थिते स्तः प्रहितोऽस्म्यहम् // 324 // ततवाचा कनकचूडो हर्ष-विषादभाक् / सम्प्रेष्य सूरसेनं द्राक् कन्यावासमदापयत् / / 325 / / दध्यो महोत्सवोऽप्येष कुमारविरहानले / सर्पिःक्षेपसमो जात इत्येतान् प्राहिणोदिह / / 326 // व्यजिज्ञपन्निदं ह्येते प्रेष्यः कनकशेखरः / रत्नवत्या वरो योग्यस्तथाऽयं नन्दिवर्धनः // 327 // भद्रौ ! यद्यपि वर्तेऽहं युष्मद्विरहकातरः / महाप्रयोजनं मत्वा तथापीदं निगद्यते // 328 // , यातां तूर्णं कुशावर्त राज्ञो जनयतं मुदम् / मिथोऽवियोगबुद्ध्या तदावाभ्यां स्वीकृतं वचः // 329 // दत्त्वा तातेन सैन्यौघमावां प्रस्थापितौ तदा। मया सहाऽऽगतौ वैश्वानर-पुण्योदयावपि // 330 // दत्तं प्रयाणकं मार्गो लवितश्च कियानपि। बाढं प्रगयिनं कर्तुमैच्छद् वैश्वानरोऽथ माम् // 331 // वर्त्तते पुरमितश्च कुतश्चित् पिण्डितैः कृतमवद्यसमूहैः / रौद्रचित्तमनभीष्टततीनां जन्मभूनरकवर्त्मविशालम् // 332 // सन्ति तत्र भुवनत्रयतापप्रापणैकरसिकाः खलु लोकाः। ज्वाल जालजटितज्वलनामा ये परं स्वमुपदाह्य दहन्ति // 333 // तत्र शत्रुरनवद्यमतीनां चौरसङ्ग्रहपरो हतनीतिः। चेतसाऽतिविषमः स्मय-निद्रापूर्णितो दुरभिसन्धिनरेन्द्रः // 334 // तत्प्रतापदहनस्य न तापं केऽपि सोढुमिह सन्ति समर्थाः। नोन्मिघत्यखिलदेहभृतां यद्भूमपुञ्जभृतमीक्षणयुग्मम् // 335 // पापकर्मकुशला परपीडाज्ञानशून्यहृदया पतिभक्ता / तस्य निष्करुणताऽभिधदेवी पूतनाकृतिरपूततमाऽस्ति // 336 // सा नितान्तमलिनाऽपि हि पत्युर्दुर्द्धियो बहुमतेति न चित्रम् / शर्वरी रुचिकरी न हिमांशोर्ध्वान्तभूः किमु कलङ्कधरस्य // 337 // तत्सुताऽस्ति विकटस्फुटरूपा कालकूटपुटसङ्घटितेव / तत्पुरस्य च पितुश्च जनन्या वृद्धिकृत् स्वजननादपि हिंसा // 338 // 1. दुर्मुखः कुलसंयुतः //