________________ ग्लो० 156-144] - वैराग्यरतिः। सामान्यरूपाऽऽह तदङ्गजासौ सन्दिग्धपक्षद्वितये विलम्बः / एकार्थसिद्धं प्रति पर्यवस्यस्तयोरिव स्ताद् भवतोऽपि भद्रः // 131 // वांसि बालस्य मनीषिणश्चाऽन्तरान्तराऽसावनुवर्तमानः / प्रमाणयन् मातृवचो बभार प्रवृद्धवेलस्तिमिताब्धिसाम्यम् // 132 // माताऽथ बालस्य वपुःप्रविष्टा स्वयोगशक्त्या सुखकारणाय / स्फुटत्रिदोषः स निसर्गदुष्टो बभूव दुष्टद्वयसङ्क्रमेण // 133 // असौ ततः कामयते कुविन्दमातङ्गनारीरपि मुक्तलजः / उपेक्षमाणेन जनापवादं त्यक्तं न तेनात्र किमप्यकृत्यम् // 134 // निवारयन्तं च भियाऽपवादान् मनीषिणा वेत्ति स मध्यबुद्धिम् / प्रतारितं स्नेहपरं परं स्वं सामग्र्यमुवीक्ष्य न माति चित्ते // 135 // ज्ञातं ततो मध्यमबुद्धिनापि न कामतेऽस्मिन्नुपदेशशक्तिः / कृतप्ररोहाश्चितकृष्णभूमिः शिलातले किं कुरुतेऽम्बुवृष्टिः ? // 136 // गृह्णन् बलिं किंशुकमांसपेशीविकीर्णपुष्पालिरजाः प्रजानाम् / / उन्मादको भूत इवोपतस्थेऽन्यदा वसन्तः पिकगीतमत्तः // 137 // बालस्तदा स्पर्शनमातृयुक्तः क्रीडापरो मध्यमबुद्धिनामा / लीलाधरं नाम वनं जगाम ददर्श तत्र स्मरचैत्यमुच्चैः // 138 // त्रयोदशीनाम्नि दिनेऽर्थिलोकैर्महामहे तत्र विधीयमाने / कुतूहली तत्र गतः स चैत्ये ददर्श गुप्तं स्मरवासहर्म्यम् // 139 // द्वारेऽथ संस्थाप्य वयस्यमेको मध्ये प्रविष्टः सहसैव बालः / / पस्पर्श तत्राऽजमृणालमृद्वी प्रसुप्तकन्दर्परतिं च शय्याम् // 140 // प्रसृत्वरस्पर्शनमातृदोषः सुष्वाप तत्राथ विहाय भीतिम् / इतश्च देवी हरिमर्दनस्य समागता मन्मथकन्दलीह // 141 // असौ स्थितः काष्ठमिवाथ लीनो लज्जा-भयाभ्यां प्रविलुप्तचेष्टः / पस्पर्श बालं रति-कामयुग्मं साऽप्यर्चयन्ती सुविलेपनेन // 142 // तप्तायसि क्षिप्त इवाथ मीनस्तं स्पर्शमासाद्य स तापमाप / इयं क लभ्येति मुहुः शुशोच तत्रैव निःश्वासततीर्मुमोच // 143 / / तदागतो मध्यमबुद्धिरन्तः शय्यासुखस्पर्शवशोऽपि दध्यौ / सतां न गम्या सुखदाऽपि शय्या देवाश्रिता रूपवतीव माता // 144 // 1. नस्य तत्रागता मन्मथकन्दली द्राक् // 141 // असौ //