Page Text
________________ 88] . श्रीजननैषधीयमहाकाव्ये श्रीशान्तिनाथचरित्रेयाते / (सति ) नरेशवर्ग:-नराणां मनुष्याणामीशः नायकः 'प्रभुरितियावत्' / नरेशस्तेषां वर्ग:समूहः इति नरेशवर्गः / स्वयम्-आत्मना / एव-खलु / अवधारणार्थकमव्ययम् / ढोकनम्-प्रीतिपुरस्सरमुपायनम् / सन्मुखागमनम् वा / दिदेश-कृतवान् // 6 // .. अनेकशः मापकनीरनीकिनी-पतिः परप्रीतिमतीरुढवान् / विशिष्य सा भीमनरेन्द्रनन्दिनी, प्रियाऽस्य जज्ञे रतिवद् मनोभुवः // 7 // अन्वयः-अनीकिनीपतिः, परपीतिमतीः, अनेकशः, मापकनीः, उदूढवान् , विशिष्य, सा, भीमनरेन्द्रनन्दिनी, मनोभुवः, रतिवत् , अस्य, प्रिया, जज्ञे // 7 // ____ वृत्तिः-अनीकिनीपतिः-अनीकिन्याः सेनायाः पतिः अनीकिनीपतिः, सेनानायक इत्यर्थः / परप्रीतिमती:-परा श्रेष्ठा, उत्कृष्टेति यावत् / प्रीतिः-स्नेहः, प्रेमेतियावत् परप्रीतिः, कर्मधारयसमास पुंवद्भावश्च / परप्रीतिरस्त्यस्यामिति परप्रीतिमत्यः तास्तथा / निरतिशयस्नेहशालिनीरित्यर्थः / अनेकशः-बहुशः / मापकनीः-कनन्ति दीप्यन्ते इति कन्यः "अच्" 5 / 1 / 49 / / इत्यच् प्रत्यये" "वयस्यनन्त्ये” 2 / 4 / 21 // इति जीः / क्ष्मां-पृथिवीं पान्ति रक्षन्तीति क्षमापाः “आतो डोऽहावामः' 5 / 1 / 76 / / इत्यनेन डः प्रत्ययः / क्ष्मापाणां कन्यः कुमार्य क्षमापकन्यस्तास्तथा "कन्या कनी कुमारी च" 33174 / इत्यभि०चि० / उदृढवान्-परिणीतवान् / विशिष्य-वैलक्षण्यमाश्रित्य, अन्यस्त्रीभ्यः सकाशादतिशयेन अन्यनृपेभ्यो मन आकृष्य वेति यावत् / सा-प्रसिद्धा / भीमनरेन्द्रनन्दिनी-भीमराजतनया, यशोमतीतियावत् / उपपत्तिस्तु प्रथमसर्गे विहाय भैमीमित्यादिव्याख्यानावसरे दर्शितया दिशाऽवसेया / नन्दयतीति नन्दिनी नन्द णिन्-छीः / मनोभुवः-मनसो भवत्युत्पद्यते इति मनोभूः कामस्तस्य तथा / मदनस्येत्यर्थः / रतिवत्-स्मरदारेव / “रतिः स्त्री स्मरदारेषु रागे सुरतगुह्ययोः” इति मेदिनी / अस्यसेनानायकस्य / प्रिया-मनोज्ञा, वल्लभेतियावत् / जज्ञे-जाता / अभवदिति यावत् // 7 // सहस्रनेत्रस्य शचीव सोन्नत-स्तनी हिमांशोरिव रोहिणी प्रिया / तथा दधे पञ्चमचक्रिणोऽर्हतो. मनोभवा कवशंवदं मनः // 8 // अन्वयः-सहस्रनेत्रस्य, उन्नतस्तनी, शची, इव, तथा, हिमांशो, प्रिया, रोहिणी, इव, सा, पश्चमचक्रिणः, अर्हतः, मनोभवा कवशंवदम् , मनः, दधे // 8 // वृत्तिः-सहस्रनेत्रस्य-सहस्रं दशशतानि नेत्राणि नयनानि यस्य स सहस्रनेत्रस्तस्य तथा / सुरेन्द्रस्येत्यर्थः / उन्नतस्तनी-उन्नतौ तुङ्गौ स्तनौ कुचौ यस्याः सा तथा / उन्नतकुचकुम्भवतीत्यर्थः /
| SR No. | 004339 |
| Book Title | Shantinath Charitram |
| Original Sutra Author | Amrutsuri |
| Author | Abhaydevsuri |
| Publisher | Jain Sahitya Vardhak Sabha |
| Publication Year | 1965 |
| Total Pages | 388 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 8 MB |