Page Text
________________ 654 न्यायकन्दलीसंवलितप्रशस्तपादभाष्यम् प्रशस्तपादभाष्यम् करोति, सज्येष्वाकर्षयाम्येतद्धनुरिति / तदनन्तरं प्रयत्नस्तमपेक्षमाणादात्महस्तसंयोगादाकर्षणकर्म हस्ते यदेवोत्पद्यते तदैव तमेव प्रयत्नमपेक्षमाणाद्धस्तज्याशरसंयोगाद् ज्यायां शरे च कर्म, प्रयत्नविशिष्टहस्तज्याशरसंयोगमपेक्षमाणाभ्यां ज्याकोटिसंयोगाभ्यां कर्मणी भवतो धनुष्कोटयोरित्येतत् सर्वं युगपत् / एवमाकर्णादाकृष्टे धनुषि नातः परमनेन गन्तव्यमिति यज्ज्ञानं ततस्तदाकर्षणार्थस्य प्रयत्नस्य विनाशस्ततः] 'पुनर्मोक्षणेच्छा सजायते तदनन्तरं 'प्रयत्नस्तमपेक्षमाणादात्माङ्गलिसंयोगादङ्गलिकर्म तस्माज्ज्याङ्गलिविभागः, ततो विभागात् संयोगविनाशः, तस्मिन् विनष्टे प्रतिबन्धकाभावाद्यदा धनुषि वर्तमानः स्थितिस्थापकः संस्कारो मण्डली भतं धनुर्यथावस्थितं स्थापयति, तदा तमेव संस्कारमपेक्षामाणाद्धनासंयोगा न्यायकन्दली तदनन्तरं / प्रसारणानन्तरम् / तिर्यगवं वा दूरमासन्नं वा क्षिपामीतीच्छोत्पद्यते / तदनन्तरं तदनुरूपः प्रयत्नः, तिर्यक्क्षेपणेच्छायां तिर्यक्क्षेपणप्रयत्नो जायते / ऊर्ध्वक्षेपणेच्छायामूर्ध्वक्षेपणप्रयत्नो जायते / दूरक्षेपणेच्छायां महान् प्रयत्नः, आसन्नक्षेपणेच्छायां च शिथिलः प्रयत्नो जायत इति तदनुरूपशब्दार्थः / तमपेक्षमाणस्तोमरहस्तसंयोगो नोदनाख्यो नोद्यस्य तोमरस्य नोदकस्य च हस्तस्य सहगमनहेतुत्वात् / तस्मान्नोदनाख्याद्यथोक्तादिच्छानुरूपप्रयत्नापेक्षात् तोमरे कर्मोत्पन्नम् / तत्कर्म नोदनापेक्षम्, तस्मिन् तोमरे संस्कारमारभते / ततः संस्कारनोदनाभ्यां तावत्कर्माणि भवन्ति यावद्धस्ततोमरविभाग इति / ततो विभागानिवृते नोदने संस्कारादूर्ध्व तिर्यग् दूरमासन्नां वा तदनुरूपाणि कर्माणि भवन्ति आपतनादिति / तोमरस्य पतनं यावत् संस्कारानुरूपाणि कर्माणि भवन्तीत्यर्थः। 1 [पटुकर्मोत्पाद: संयोगविशेषभावाद् इत्यारभ्य 'विनाशस्ततः' इत्येतत्पर्यन्तः पाठः दे पुस्तके भ्रष्टः संतु [ ] एतत् चिह्नद्वयेन दर्शित: सं.। 2 तदनरूप: प्रयत्नः-व्यो. (667) / 3 अत्र कन्दल्यनुसारणे 'अङ्गलिवभाग' इति पाठो दे पुस्तके तु अङ्गलिविभाग इत्येव पाठः। 4 कृतं-दे। 5 तदनन्तरमिति-कं. 1, कं. 2 / 6 णेच्छाया:-जे.१ 7 जायत इति-कं. 1, कं.२। 8 ततः संस्कारेति-कं. 1, फं.२। 9 संस्कारातदनुं-कं, 1, कं. 2 /
| SR No. | 004336 |
| Book Title | Nyayakandali |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | J S Jetly, Vasant G Parikh |
| Publisher | Oriental Research Institute Vadodra |
| Publication Year | 1991 |
| Total Pages | 748 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 16 MB |