Page Text
________________ 625 टिप्पणपत्रिका मुखोद्गमाविकानयोपेतम् न्यायकन्दली ग्रहस्य गृहस्थस्य शालीनयायावरवृत्त्युपाजितैरभूतमनुष्यवेवपितृ ब्रह्माख्यानां पञ्चामा महायज्ञानां सायं प्रातरनुष्ठानम् / यावता धान्येन कुशूलमात्रं कुम्भीपात्रं वा परिपूर्यते, यहमेकाहं वा वर्तनं भवति, तावन्मात्रस्य परेण स्वयमानीयमानस्य श्रडया दीयमानस्य यः परिग्रहः सा शालीना वृत्तिः / परस्माद'प्रतिगृह्णतश्चक्रमादाय यत्मत्यशानं भिक्षाटनं सा यायावरवृत्तिः / ताभ्यामुपाजितरर्थेः पञ्चानां महायज्ञानां सायं प्रातरपराह्ने चानुष्ठानं गृहस्थस्य धर्मसाधनम् / भूतेभ्यो बलिप्रदान भूतयज्ञः / अतिथिपूजनं मनुष्ययज्ञः / होमो देवयज्ञः / श्राद्धं पितृयज्ञः / ब्रह्मयज्ञो वेदपाठः / एकाभिविधानेर पाक यज्ञसंस्थानां नित्यानां शक्त्तौ विद्यमानायामनुष्ठानम् / अनुष्ठानम् / एकानिरिति औपासनिकः / तस्य विधानं विवाहकाले परिग्रहः / तेन पाकयशस्थाना पाकयज्ञविशेषाणामष्टकापार्वणीचंत्र्याश्वयुज्यादीनां नित्यानामवश्यकरणीयानां सति सामर्थ्यऽनुष्ठानम् / अग्न्या धयादीनां हविर्यज्ञसंस्थानामग्निष्टोमादीनां सोमयज्ञसंस्थानां च / अनुष्ठानं धर्मसाधनम्, अग्न्याधेयशब्देनाग्न्याधानस्याभिधानम्, यद्ब्राह्मणेन वसन्ते क्रियते / हविर्यज्ञसंस्था हविर्यज्ञविशेषा 'दर्शपौर्णमासचातुर्मास्याग्रहायणादिका इष्टयः कथ्यन्ते / अग्निष्टोमादीति अग्निष्टोमोक्थ्यषोडशीवाजपेयातिरात्राप्तोर्यामाः सप्तसोमयज्ञविशेषाः सोमयज्ञसंस्था उच्यन्ते / 'ऋत्वन्तरेति / ऋतुकालादन्य कालेषु ब्रह्मचग्रंव्रतरूपेण स्त्रीसेवापरिवर्जनं धर्मसाधनम् / अपत्योत्पादनमपि धर्मसाधनम्, पुत्रेण लोकाञ्जयतीति श्रुतेः / बनस्थस्य धर्मसाधनं कथयति-ब्रह्मचारिणो गृहस्थस्य वेति "यवहरेतात्या श्रमा भवति तबहरेवायं प्रव्रजेत्" इति श्रवणात् सति श्रद्धोपनये ब्रह्मचारिणो बनायो भवति / गृहस्थस्य वा तस्य वानप्रस्थवतमाचरतो वल्कलाजिनकेशरमभुनसहोमः धारणम्, वन्यस्य फलमूलस्य भोजनं हुतशेषभोजनं, अतिथिशेषभोजनं च धर्मसाधनम् / 1 ब्रह्माख्यानां महायज्ञानां-जे.१। 2 कुशलपात्रं-कं. 1, कं. 2. / ३.दप्रतिब्रहमत-कं....२ .4 यज्ञसंस्थानामिति - कं. 1, कं. 2 / 5 अग्न्याधेयादीनामिति-कं. 1. कं. 2 / 6 दारं-कं.., कं. 3 ..... 7 ऋत्वन्तरेध्विति - कं. 1, कं. 2 / 8 दन्यकालेषु ब्रह्मचर्य -कं. 1, कं. 2 / 9 गृहस्थस्य का बो वासो भवति - जे. / 79
| SR No. | 004336 |
| Book Title | Nyayakandali |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | J S Jetly, Vasant G Parikh |
| Publisher | Oriental Research Institute Vadodra |
| Publication Year | 1991 |
| Total Pages | 748 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 16 MB |