Page Text
________________ टिप्पणपञ्जिकाकुसुमोद्गमादिटोकात्रयोपेतम् 415 प्रशस्तपादभाष्यम् 'बहिद्विविधः-'प्रत्यक्षविषये चाप्रत्यक्षविषये च / तत्राप्रत्यक्षविषये तावत् साधारणलिङ्गदर्शनादुभयविशेषानुस्मरणादधर्माच्च संशयो भवति / यथाऽटव्यां विषाणमात्रदर्शनाद् गौर्गवयो वेति।। प्रत्यक्षविषयेऽपि स्थाणुपुरुषयोरूवतामात्रसादृश्यदर्शनात् वक्रादिविशेषानुपलब्धितः स्थागुत्वादिसामान्यविशेषानभिव्यक्तावुभयविशेषानुस्मरणादुभयत्रा'कृष्यमाणस्यात्मनः प्रत्ययो दोलायते-किं नु खल्वयं स्थाणुः स्यात् पुरुषो वेति / न्यायकन्दली बहिद्विविधः-प्रत्यक्षविषये, 'चाप्रत्यक्षविषये चेति / तत्र तयोर्मध्ये प्रत्यक्षविषये तावत् साधारणलिङ्गदर्शनादुभयविशेषानुस्मरणादधर्माच्च संशयो भवति / यथाऽटव्यां विषाणमात्रदर्शनाद् गौर्गवयो वेति / 'जाटान्तरितस्य पिण्डस्याप्रत्यक्षस्य सामान्येन विषाणमात्रदर्शनानुमितस्य संशयविषयत्वादप्रत्यक्षविषयोऽयं संशयः। - प्रत्यक्षविषयेऽपि कथयति-स्थाणुपुरुषयोरित्यादिना / स्थाणुपुरुषयोः सम्बन्धिनी योद्धता तन्मात्रस्य प्रत्यक्ष विषये पुरोवतिनि मिणि दर्शनात् / वक्रादिविशेषानुपलब्धित इत्यादि पदेन शिरःपाण्यादिपरिग्रहः / वक्रकोटरादेः स्थाणुधर्मस्य शिरः पाण्यादेश्च विशेषस्य पुरुषधर्मस्यानपलब्धितः / स्थाणत्वादिसामान्यविशेषानभिव्यक्तावित्यादिपदेन [टि०] किमिन्द्रियाणि भौतिकानि अभौतिकानि वेति / उपलब्धेर्यथः किं [सदसद्वा जलमुपलभ्यते / अनुपलब्धेर्यथा] कि विद्यमानोऽविद्यमानो "वा पिशाचो नोपलभ्यते इति / अन्तस्तावद् इति :- ज्ञानविषयोऽन्तःसंशयः ज्ञेयविषयस्तु बहिरिति // संशयः // [पं०] तत्रार्य ध्याचष्टे अन्तस्तावदित्यादिना (कं. 176.15) / बहिःसंशयं तु बहिविविध (क. 176.19) इत्यादिना। "झाटान्तरितस्येप्ति (फ 176.22) वृक्षव्यवहितस्य / [कु०] सतश्चोदकस्योपलब्धिरपि समाना। एवमयोग्यस्य पिशाचादेरनुपलब्धिः सतश्चासतश्च साधारणी न स्यात् / सर्वोऽपि संशय एकविध एवेत्यभिप्रायेण वैविध्यं प्रदर्शितं भाष्यकृतेति भावः। 1 बहिरपि-कि। 2 प्रत्यक्षे-दे। 3 त्राश्लिष्यमाण-दे। 4 अप्रत्यक्षविषये च -क. 1, कं. 2; चाप्रत्यक्षविषये-जे. 1, जे. 2 / 5 वाटा-कं. 1. कं.२। 6 शब्देन-दे. 2, जे. 3 / 7 पाण्यादेविशेषस्य-कं.१७ कं. 2 / 8 भौतिन्य-अ, ब; 1[] एतच्चिह्नान्तर्गतो पाठः अबपुस्तकयो स्ति। 10 वा अपुस्तके नास्ति / 11 वारान्तरितस्य - म. कं।
| SR No. | 004336 |
| Book Title | Nyayakandali |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | J S Jetly, Vasant G Parikh |
| Publisher | Oriental Research Institute Vadodra |
| Publication Year | 1991 |
| Total Pages | 748 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 16 MB |